هەڵۆ پێنجوێنی:موسڵی دوای داعش ئاڵۆز دەبێت

.

هەڵۆ پێنجوێنی لێپرسراوی مەڵبەندی نەینەوای یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان، رایگەیاند: شەڕی دژ تیرۆرستانی داعش بووە هۆی زەرەرو زیانێكی گەورە بۆ پارێزگای نەینەوا لەڕووی ئابوری و كۆمەڵایەتی، باس لەوەش دەكات، جەنگی دژ بە داعش یەكێك بوو لەوێرانكاریە چاوەڕوان نەكراوەكان، كە بووە هۆی لەناوبردنی خەڵكی موسڵ پێش خاكەكەی. 

كاریگەریە نەرێنیەكانی شەڕی دژ بە داعش

هەڵۆ پێنجوێنی لەبەشێكی دیدارەكەدا دەڵێت: جەنگی دژ بە داعش بەم زووانە كۆتایی دێت، بەڵام كاریگەرییەكی نەرێنی گەورە پاش خۆی لەڕوی كۆمەڵایەتی و ئابوری جێ دەهێڵێت ، هاوكات كاریگەریەكی دەروونی گەورەش لەسەر تاك بەتاكی خەڵكی موسڵ جێ‌دەهێڵێت، چونكە لەو جەنگەدا، هەزاران هاوڵاتی بێ‌ گوناه كوژران و دەیان هەزاری دیكەش ماڵوێران و ئاوارە و سەرگەردان بوون، منداڵ بێ‌ باوك و دایك و ژن بێ‌ مێردو مێرد بێ‌ ژن ماونەتەوە، تەواوی پێكهاتە جیاكانی ئەو شارەی لێك جودا كردەوە، ئەمە جیا لەو كارە ناجۆر و دڕندانەی كە داعش دەرهەق بە هاوڵاتیانی ناوچەكە كردوویانە.

جەنگی دژ بە داعش چی لە پاش خۆی جێدێڵێت؟

لێپرسراوی مەڵبەندی نەینەوا، دەشڵێت: جەنگی دژ بەداعش، وێرانی و لێك جیاكردنەوەی نەوەكان و رقی بیرو باوەڕە جیاوازەكانی لەیەكدی جێ‌ هێشت، ژێرخانی ئابوری و كۆمەڵایەتی هەموو ئەو ناوچانەی داتەپاند، كە دەستی ڕەشی ئەوانی پێگەیشت.

ئەوەش دەخاتەڕوو: داعش، جیا لەو كاولكاری و شەرە بەردەوامەی نایەوە، بووە هۆی  زیادبوون و قوڵ بوونەوەی ناكۆكی نێوان هێز و لایەنە سیاسەكان لە لایەك و ئاڵۆز بوونی پەیوەندیەكانی هەرێم و بەغدا لە لایەكی دیكە، هاوكات ئەو جەنگە، بووە هۆی بارگرانی لەسەر شانی هەرێم بەوەی زۆرینەی ئاوارەی ئەو ناوچانەی بندەستی داعش بوون ڕوویان لە هەرێم كرد.

زۆربەی نەتەوەكان هێزی سەربازی تایبەت بە خۆیان هەیە 

پێنجوێنی باس لەوە دەكات، كە جەنگی دژ بەداعش پاڵنەر بوو، بۆ ئەو نەتەوانەی لەموسڵ هەن، هێزی سەربازی تایبەت بەخۆیان دابمەزرێنن بۆ پاراستنی هاوڵاتیان و ناوچەكانیان، بۆ نمونە، شەبەك زیاتر لە لیوایەكی تایبەت بە خۆیان هەیە لەریزەكانی حەشدی شەعبی، هەروەها ئێزدیەكان بەشێكیان چوونەتە رێزی هێزەكانی سەر بە پارتی كریكارانی كوردستان، تەنانەت كەسایەتیە سیاسیەكان هێزی سەربازی تایبەت بەخۆیان هەیە لە موسڵ، ئەمەش دەبێتە هۆی سەرهەڵدانی دیاردەیەكی ترسناك لە ڕوی سیاسی و كۆمەڵایەتی بۆ ناوچەكە و هاندەرە بۆ قوڵبونەوەی ناكۆكی نێوان لایەنە سیاسیەكان و بیرو باوەڕە جیاكان.

بژاردەكانی بەردەم موسڵ

جەخت لە سەر ئەوە دەكات، موسڵ لەدوای كوتای هاتنی داعش دەكەوێتە بەردەم سێ بژاردە، بۆ دەست نیشانكردنی داهاتووی، رونیشیدەكاتەوە كە یەكێك لەبژاردەكان  ئەوەیە كە موسڵ وەك خۆی بمێنێتەوە بێ ئەوەی هیچ گۆڕانكاریەكی جوگرافی تیدا بكرێت،  بەهەموو پێكاتەو مەزهەب و تیرەكان  ئەم بژاردەیەش پێویستی بەكارو خەباتێكی گەروە هەیە، لەبەر ئەوەی هەندێك لە عەرەبی سونە هەستان بە هێرشكردنە سەر نەتەوە و پێكهاتەكانی دیكە، وەك ئەوەی بەسەر ئێزدیەكان هات لە كوشتن و دەركردن لە شوێنی خۆیان و بە كەنیزەككردنی ژن و كچەكانیان، هەروەها ئەوەی لەگەل توركمان و شیعەكان لە تەلەعفەر  و مەسیحیەكان لە دەشتی نەینەوا كردیان، بۆیە پێكەوە ژیانی ئەم نەتەوانە لەگەڵ یەك لەژێر یەك ئیدارە لە نەینەوا  بەبوونی یەكسانی، موسڵ دەخاتە بەردەم رێگایەكی ڕاست و پاشەرۆژێكی ڕون،  بە پێی ئەو هەوڵانەی لەسەر ئەرزی واقیعیش دەنرێن، هیوایەكی  گەورە هەیە بۆ ئەوەی موسڵ وەكو خۆی بمێنێتەوە وەك (پێش هاتنی داعش). 

هەرچی بژاردەی دووەمە، دابەشكردنی موسڵە بەسەر چەند پارێزگایەك، ئەمەش چەندین ساڵە پلانی بۆ دادەرێژرێت، بۆ نمونە بوونی شنگال بە پارێزگایەكی تایبەت، كە ئەم كارە ئەو پەڕی زەحمەتیە لەبەر ئەوەی ئیزدیەكان دابەش بون و بڵاو بوونەتەوە لە ناوچەكانی دیكە نەك تەنها شنگال لە تلكێف و شێخان و باشیك و بەعزان لە دەشتی نەینەوا هەست بەبڵاوبوونەوە و دابەشبوونیان دەكرێت.

بژاردەی سێیەمیش ئەوەیە، كە دەشتی نەینەوا  بكرێتە پارێزگایەكی تایبەت و سەربەخۆ بە مەسیحیەكان لەبەر ئەوەی لە كۆنەوە ناوچەیەكە كە مەسیحیەكان تێیدا دەژین و زۆرینەن، ئەم هەڵبژاردەیەش  زۆر ئاڵۆزە، لەبەر ئەوەی مەسیحیەكانیش بەربڵاون .

پێكهاتەی سونە پشتگیری دابەشبونی نەینەوا دەكەن 

هەڵۆ پێنجوێنی ئاماژە بەوەشدەكات: پێكهاتەی سوننە لەعیراق پشتگیری لە بیردۆزەی گۆڕینی نەینەوا بۆ هەرێمێكی تایبەت بەخەڵكی موسڵ دەكەن، بە دابڕان لە حكومەتی ناوەندی لە بەغدا .

دەشڵێت،  بەغدا رەزامەندی دەرنابڕێت بۆ ئەم بیردوزەیە و بەهەموو شێوەیەك رەتی دەكاتەوە و رێگە نادات بە دامەزراندنی هەرێمێك كە داعش تێدا باڵادەست بووە و دوبارە شانە نوستوەكانی بەكار بخاتەوە كە لە ساڵانی رابردوو ئەمەی كرد .

داهاتوی موسڵ ئاڵۆزە 

لێپرسراوی مەڵبەندی نەینەوای یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان، جەختی لەوە كردوە، داهاتوی موسڵ بەم هەموو دەستتێوەردان و ئاڵۆزیانە لەنێوان لایەنە ناوخۆیی و هەرێمی و نێودەوڵەتیەكانەوە، یەكجار ئاڵۆزە، كێشەو گرفتەكانی موسڵ دوای لەناوبردنی داعش كۆتای نایەت، چونكە كاتێكی زۆری دەوێت تا بیری توندڕەوی ریكخراوی داعش لە شارەكەدا لە ناو ببرێت.

پارتی كرێكارانی كوردستان لەپێناو ئێزدیەكان جەنگان نەك بۆ داگیركردنی ناوچەكانیان 

دەربارەی بوونی پارتی كرێكارانی كوردستانە لە شنگال و ناوچەكانی دیكە كە بەناوچە كێشە لەسەركان ناسراون، پێنجوێنی ئاماژەی بەوەدا، ئەم هێزانە هاتون بۆ شنگال و ڕوبەڕوبونەوەی توندیان لە گەڵ تیرۆریستانی داعش هەبووە و ئێزدیەكان و ناوچەكانیان لە دەستی داعش رزگار كرد، ئەوان نەهاتوون تا ناوچەكانیان داگیر بكەن.

وتیشی: ئەم هێزە ئامادەیە شەڕی هەر دوژمنێك بكات كە دەبێتە مەترسی بۆ سەر ناوچە كوردیەكان چ لە خاكی عیراق  بێت یان لەهەر جێگاییەكی دیكە، ئەوان شەهید و برینداریان دا و ڕۆڵیان هەبوو لە بەگژا چوونەوەی داعش.

پێنجوێنی ئەوەشی وت، هێزە سەربازیەكانی پەكەكە،  گەر ئەجێندای دیكەیان هەبێت بۆ نمونە، بەستنەوەی ئەم ناوچەیە بەو ناوچانەی كە لە ژێر دەستی ئەوان دان لە رۆژئاوای كوردستان، ئەمە هەڵەیەكی كوشندەیە، كە بڕوا ناكەم بەو جۆرە بێت،  داوای چوونە دەرەوەی ئەو هێزانەش لە شنگال و ناوچەكانی دیكە هیچ واتاێكی نیە، جگە لەموزایەدەی سیاسی كە دەیانەوێت لەم رێگەیەوە هەندێك ئامانجی تاكەكەسی بەدی بهێنن كە ئەویش هەرگیز بەدی نایەت .

مافی ئێزدیەكانە بچنە ریزی هێزەكانی پارتی كریكارانی كوردستان 

بەوتەی هەڵۆ پێنجوێنی، زۆرێك لە ئێزدیەكان چونەتە رێزی هێزەكانی پارتی كرێكارانی كوردستان، ئەمەش مافی رەوای خۆیانە، كە هێزێكی تایبەت بە خۆیان هەبێت لە پێناو پاراستنی گیانی هاوڵاتیان و ناوچەكانیان، چونكە وەك دیمان دوای كشانەوەی هێزەكانی پارتی دیموكراتی كوردستان لە ناوچەكانیان شەنگال و ناوچە ئێزدی نشینەكانی دیكە كەوتنە ژێر دەستی داعش، ئەوەی داعش بەسەر ئێزدیەكانی هێنا بەس لە مێژوودا جێی دەبێتەوە، لە لایەكی دیكە، سوپای عیراقیش نەیتوانی پارێزگاری لە خاكەكەی بكات و وەك نێچیریكی ئاسان هاوڵاتیانی زۆرێك لە ناوچەكانیان خستە بەردەم داعش.

ئاسان نیە داوا لە حەشدی شەعبی بكرێت لە موسڵ دەربچن 

لەئەگەری دەركردنی حەشدی شەعبی لەموسڵ وەك ئەوەی هەندێك لەهێزو لایەنە سیاسیەكان داوی دەكەن، كە لەبنەرەتدا  هێزێكی شیعەن و تۆمەتبارن بە ئەنجامدانی كاری نامرۆڤانە دژ بە هاوڵاتیانی موسڵ، پێنجوێنی دەڵێت:  نەتەوەی شەبەك زیاتر لە  لیوایەكیان لە حەشدی شەعبی هەیە، توركمانی شیعە مەزهەبیش زیاتر لە لیوایەكیان هەیە، ئاسان نیە داوا بكرێت حەشدی شەعبی لە موسڵ دەربچێت 

داعش دەتوانێت دووبارە شانە نوستوەكانی لەموسڵ رێك بخاتەوە 

بەپێی وتەكانی هەڵۆ پێنجوێنی، رێكخراوی تیرۆرستی داعش چەندین شانەی نوستوی لەموسڵدا هەیە و تا ئێستاش ئەم شانە نوستوانە كاری نامرۆڤانە دژی هاوڵاتیانی بێ تاوان و پەراوێز خراو ئەنجام دەدەن، داعش دەتوانێت دووبارە ئەم شانە نوستوانە رێك بخاتەوە لەماوەی چوار تا پێنج مانگ و دەست بكاتەوە بەكارەكانی وەك ئەوەی پێش دەستبەسەردا گرتنی شارەكە هەبوو.

سەرۆك تاڵەبانی هۆشداری چی دەدا؟

پێنجوێنی هەر لەو دیدارەدا، دەڵێت" سەرۆك مام جەلال بەردەوام هۆشداری دەدا لەدروستبونی ئاژاوەی تایفی و ناكۆكی سیاسی، بەردەوام جەختی لەوە دەكردەوە لەكاتی هەلگیرسانی ئاژاوە  كوردستانیش بەر دەكەوێت، بەداخەوە ئاژاوەكە دروستبوو، سەدان پێشمەرگە شەهیدو برینداربون، دەیان پێشمەرگە كەوتنە دەستی داعش و سەدان و هەزاران بریندار بوونیان هەیە، جیا لە كوردانی ئێزدی شەبەك و كاكەیی و چەندین هۆزی دیكەی كوردی توشی زیان بوون.

PUKmedia  سەلاح بابان وەرگیراوە لەماڵپەڕی خەڵك