د.یوسف گۆران: شێوازی بڕیاردانی سیاسی ئێستا لەناو یەكێتیدا چاكسازییە

د.یوسف گۆران لێپرسراوی مەڵبەندی دیراساتی گشتی یەكێت

د.یوسف گۆران لێپرسراوی مەڵبەندی دیراساتی گشتی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان بە پێویستی دەزانێت دامودەزگاكانی یەكێتی بەرنامەی كار و شێوازی بیركردنەوەیان بگۆڕن و لەسەر شێوازێكی مۆدێرن كار بكەن.

د.یوسف گۆران لە دیدارێكی تایبەت دا لەگەڵ سایتی رەسمی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان PUKMEDIA دەڵێت: "سەرباری تازەكردنەوەی فكری حزبی، پێویستمان بە تازەكردنەوەی دامەزراوە و شێوازی كاری حزبیشمان هەیە".

د.یوسف گۆران بەراشكاوی قسە لەسەر رۆڵی مەڵەندەكە لە بەرهەمهێنانی ئەگەر و بژاردە بۆ بڕیاردانی حزبیی و بەرەنگاری گەندەڵی لەلایەن یەكێتیی دەكات و چەند تەوەرێكی دیكەش بابەتی ئەم دیدارەیە.

"یەكێتیی لەو حزبە دەگمەنانەیە كە ناوەندی بیركردنەوەی هەیە"

*مەڵبەندی دیراساتی گشتی ئەركی چییە؟ وەك ئۆرگانێكی فیكریی چۆن یارمەتی بیركردنەوەی حزب دەدات؟
د. یوسف گۆران: مەڵبەندی ديراساتی گشتی،  دەزگایەكی نوێیە لەناو یەكێتی نیشتمانیی كوردستان دا، دوای كۆنگرەی چوارەمی یەكێتی هاتە ناو پەیڕەوی ناوخۆوە،  بەڵام بیرۆكە و كاری مەڵبەند پێشتر هەبووە، بۆیە دەتوانین بڵێین یەكێتی یەكێكە لەو حزبە دەگمەنانەی لە كوردستان كە لەسەرەتای دەستبەكاربووونییەوە لە حكومەت و خەباتی مەدەنی بەتایبەت لەدوای ساڵی 1992 ەوە بیری لەوە كردووەتەوە ناوەندێكی بیركردنەوەی هەبێت، تاكو بتوانێت حزب سوودی لێوەربگرێت، بۆیە ئەوكاتە سەنتەری لێكۆڵینەوەی ستراتیجی هەبووە، كە لە ساڵی 1992 دروست بوو، كاری خۆی كرد تا كۆنگرەی چوارەم، لە دوای كۆنگرەی چوارەمیشەوە بە باش زانرا ببێتە دامەزراوەیەكی رەسمی حزبی و ببێتە بەشێك لە سترەكچەری حزب، بیرۆكەكەی لە كۆنگرەدا وەك داڕێژراوە، كە ناوەندێك دەبێت بۆ دیراسات، ديراساتی سەرەكی ئەم مەڵبەندە بۆ  دۆزینەوە و پەرەپێدانی بەرژەوەندییە باڵاكانی حزبە، كە ئێمە وەك بەرژەوەندی باڵای حزب لە هەر بوارێكدا بە ئەركی خۆمانی بزانین و لێكۆڵینەوە و دیراسەی لەسەر بكەین و بەرزی بكەینەوە بۆ بڕیاردەرانی سیاسی لەناو یەكێتیدا.

"لێكۆلێنەوە لەسەر دیاردەكانی كۆمەڵگەی كوردەواری دەكەین بۆ یارمەتیدانی بڕیاردانی حزبی"

یەكێتی لەبەر ئەوەی حزبێكی جەماوەری و گەورەیە كاریگەری لەسەر كۆمەڵگەی كوردی و كوردستان هەيە و كاریگەری لەسەر یەكێتیش دەبێت و پێچەوانەكەشی راستە، بۆیە دیراسەی ئەو دیاردانەی كە لە كۆمەڵگەی كوردیدا هەیە كاریگەری باش یان خراپی لەسەر دۆخی هەرێم دەبێت، جێی دیراسەو لێكۆڵینەوەمان دەبێت، چونكە لە كۆتاییدا یەكێتی حزبێكە خەبات بۆ بەدەستهێنانی گەشەپێدان و خۆشگوزەرانی و رزگاری و ئازادی زیاتر بۆ خەڵكی كوردستان دەكات، بۆیە دڵنیام چارەسەركردن یان ناساندنی ئەو كێشانەی لە كۆمەڵگەی كوردوارییدا هەن، یارمەتی ئەوە دەدات كە بتوانین بڕیاری باشتر لەلایەن سەركردایەتی یەكێتییەوە، هەروەها چ لە حكومەت یاخود حزب بدرێت.

"دامەزراوەكانی یەكێتی بە ستایلێكی كلاسیكی كار دەكەن و نوێبوونەوەیان دەوێت "

*كەواتە مەڵبەندی دیراسات، چۆن بیردەكاتەوە بۆ كێشە ناوخۆییەكان و ستراتیژی چارەسەركردنیان؟

د.یوسف گۆران: ئەگەر سەیری ئاڵنگاریی و كێشەكان بكەین كە روبەڕووی یەكێتی دەبنەوە، دەتوانین وا پۆڵێنی بكەین كە بەشێكی كێشەكان ناوخۆیی و بەشێكی دەرەكین، بەشی ناوخۆییەكەی پەیوەستە بە خودی دامەزراوە و دامودەزگا حزبییەكانی یەكێتيیەوە، تاكو ئێستا لەسەر ستایلێكی كلاسیكی كار دەكەن، كە پێویستی بە جۆرێك لە نوێبوونەوە هەیە لە شێوازی كاركردنی دامودەزگاكانیدا، پێویستیشە بیر لەوە بكەینەوە كە ئیتر دامودەزگاكانی یەكێتی بەرنامەی كار و شێوازی بیركردنەوەیان بگۆڕن و لەسەر شێوازێكی مۆدێرن كار بكەن، بۆ نموونە بیرمان لەوە كردووەتەوە چۆن وابكەین كە دامودەزگاكانی یەكێتی چ مەكتەب یاخود مەڵبەندەكان، بەرنامەی كاری وەرزی و ساڵانەیان هەبێت، بەرنامەی كاریان پێشكەش بە سەرووی خۆیان بكەن و بتوانن ئەو بەرنامەیە پلانی جێبەجێكردنی بۆ دابنێن، حزب خۆی چ لەسەر ئاستی مەكتەبی سیاسی چ لەسەر ئاستی دەستەی كارگێڕی بتوانێت چاودێری و بەدواداچوون بۆ شێواز و چۆنییەتی جێبەجێكردنی ئەو بەرنامانە بكات.

"یەكێتیی بەرنامەیەكی روونی بۆ بەرپەرچدانەوەی گەندەڵی هەیە و سەرەتایەكی زۆر باشە "

 بۆ نموونە: پێمانوایە ئەمە تا ئێستا كەم تا زۆر لەناو یەكێتیدا جێبەجێ نەكراوە، هەرچەندە ئێستا لەناو دامودەزگاكانی یەكێتی هەوڵێكی باش هەیە بۆ ئەوەی بە شێوازێكی نوێ بیری لێبكەنەوە، بەڵام پێمانوایە ئەمە یەكێك بووە لە ئاڵنگارییە ناوخۆییەكان، كەواتە پێش ئەوەی كە یەكێتی هەوڵبدات بۆ زانینی سیاسەتی دەرەوەی خۆی، دەبێت بیر لەوە بكاتەوە لەناوخۆی حزب دامەزراوەكانی چالاك بكاتەوە و جارێكی دیكە كادرەكانی لەسەر بنەمای بەرنامەڕێژیی رێكبخاتەوە، بێگومان ئەوەش بەرنامەی زۆری پێویستە و دەبێت جارێكی دیكە ئەو كادرانە لە هەموو ئاستەكاندا لە خوارەوە تا سەرەوە لەسەر بنەمای نوێ بەرنامەڕێژ بكرێنەوە و خولی تایبەتیان بۆ بكرێتەوە، یەكێتی دامەزراوەی زۆر فراوانی هەیە بۆ جێبەجێكردنی وەك (مەكتەبی گەشەپێدانی بیرو هۆشیاری و مەكتەبی رێكخستن) دەتوانن رۆڵی خۆیان ببینین و لە مەڵبەندی دیراساتیش گەشەپێدانی تواناكانمان هەیە كە دەتوانێت ئەو رۆڵە ببینێت، كەواتە، ئێمە سەرباری تازەكردنەوەی فكری حزبی، پێویستمان بە تازەكردنەوەی دامەزراوە و شێوازی كاری حزبیشمان هەیە.

"دیاردەی گەندەڵی دەبێت یاسای تایبەتی بۆ دەربكرێت و دامەزراوەی تایبەتی بۆ دژایەتی دروستبكرێت"

ئەگەر سەیری ئاڵنگارییە ناوخۆییەكان بكەین بە دڵنیاییەوە ئاڵنگاری دەرەكی لەسەر ئاستی هەرێم و عیراق و ناوچەكەش هەیە، وەك دەزانن ئێستا گەندەڵی یەكێكە لەو كێشە گەورانەی كە تووشی نەك تەنها كوردستان، بەڵكو تووشی عیراق و ناوچەكەش بووە، بۆیە یەكێك لەو بەرنامانەی كە پێویستە یەكێتی كاری لەسەر بكات و سیاسەتی توندی لەسەری هەبێت ئەوەیە كە چۆن بتوانین بەربەرەكانی و بەرپەرچدانەوەی گەندەڵی بكەین، دەبینین لەم ماوەیەی كۆتایدا بەرنامەیەكی روون بۆ بەرپەرچدانەوەی گەندەڵی هەیە كە ئەمەش دڵخۆشكەرە و سەرەتایەكی زۆر باشە، بەڵام پڕۆسەی نەهێشتنی گەندەڵی لە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست پرۆسەیەكی دوور و درێژە، پێویستە بەردەوامی پێبدرێت و لەسەر چەندین ئاست كاری لەسەر بكرێت، جگە لەو ئاستە كارگێڕییانەی كە ئێستا كاری لەسەر دەكرێت، رەنگە پێویست بكات، كە یاسای تایبەتی بۆ دەربكرێت و دامەزراوەی تایبەتی دژایەتی بۆ دروستبكرێت و پەروەردەی حزبی خۆشمان لەسەر بنەمای ئەوە دابنرێت، كەباس لەوە بكرێت گەندەڵی تا چەند دەتوانێت زیان لە بەرنامەی سیاسی حزبەكان و ئامانجە سیاسی و نەتەوەییەكانی وڵاتەكەمان بدات.

*بەوپێیەبێت مەڵبەندەكە دوای دیراسەی قۆناغ و ئاڵنگارییەكان، مەترسی و هەڕەشەكان دەخوێنێتەوە؟  

د.یوسف گۆران: راستییەكی تازە هاتووەتە هەرێمی كوردستانەوە ئەوەش دۆخی ئەمنی و سیستمی ئەمنیيە، وەك دەزانین لەدوای ساڵی 1991 ەوە، سیستمێكی ئەمنی هەبوو كە زیاتر پشتی بە پاراستنی نێودەوڵەتی بەستبوو، حكومەتی هەرێم تا ساڵی 2003 ش توانی سوود لەو دۆخە وەربگرێت، لە دوای 2003 ەوە كاتێك كە وەك یەكێتی و هەرێمی كوردستان بوونە بەشێكی سەرەكی لە بونیادنانەوەی عیراق رۆڵێكی سەرەكیمان لە بەغدا بینی ئەوكاتە بەشێوەیەكی سەرەكی پشتمان بەستبوو بەوەی ئێمە بەشێكین لە عیراق و سیستمی سیاسی و ئەمنی ئەو وڵاتە، بەڵام ئێستا لەبەر ئەو دۆخەی كە هاتووەتە پێشەوە لە عیراق و ئەو كێشانەی كە عیراق گیرۆدەی بووە دەبینین كوردستان دووچاری هەندێك كێشەی ئەمنی بووە چ لە ناوچە دابڕێنراوەكان چ لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ، كە ئەمەش بەشێكە لەو كێشانەی كە پێویستە یەكێتی و حكومەتی هەرێم جارێكی دیكە بیری لێبكەنەوە چۆن بتوانن ئەو سەرچاوانەی ئێستا هەڕەشەن بۆ سەر ئەمن و ئاسایشی هەرێمی كوردستان دیراسە بكرێن و چارەسەری بكەن لەگەڵ عیراق و وڵاتانی دراوسێ.

"كاری سەرەكیمان ئەوەیە چۆن بتوانین ناوەندێكی بیركردنەوەی یەكێتی بین سیاسەت و ئاڵنگارییەكان"

*مەڵبەندی دیراسات چۆن دەتوانێت بژاردەی چارەسەرەكان بخاتە بەردەم ناوەندی سیاسیی یەكێتی بۆ بڕیار و ئاراستەی سیاسیی و دروستكردنی دەرفەت و یارمەتیدانی بیركردنەوەی بریاردانی حزبی؟

د.یوسف: یەكێك لە كارە هەرە سەرەكییەكانی ئێمە كە دەتوانین بڵێین سەرەكی ترین كارمان ئەوە دەبێت كە چۆن بتوانین ناوەندێك بین بۆ بیركردنەوە لەسەر ئەو سیاسەت و ئاڵنگاریانە بۆ حزب، وەك پڕۆژە و بژاردە بخرێتە بەردەم بڕیاردەری سیاسی حزب، چونكە ئێمە شوێنێك نین بۆ بڕیاردانی سیاسی، بەڵكو كارمان فراوانكردنی بژاردەكانی بەردەم بڕیاری سیاسییە بەو واتایەی كاتێك كێشەیەك دێتە رێگامان كە دەمانەوێت چارەسەری بكەین لە هەموو لاكانەوە دیراسەی دەكەین و بژاردەی جیاوازی تێدا دەدۆزینەوەو دەیخەینە بەردەم بڕیاری سیاسی یەكێتی بۆ ئەوەی بڕیاری خۆی بڕیاری لەسەر بدات، كە كام لەو بژاردانە بۆ جێبەجێكردن دەبێت، بەڵام لە كۆتایدا ئێمە دەبێت زیاتر لە بژاردەیەك بە دیراسەی ورد و داتا و زانیاری تەواوەوە، بخەینە بەردەم بڕیاردەری سیاسی و حزبی و حكومی یەكێتی، كە لەلایەن كەسانی پڕۆفیشناڵەوە ئامادەكرابێت.

"مەڵبەندی دیراسات رۆڵی سەرەكی لە سازدانی دیاری یەكێتیی دا بینی و دەبێتە نەریت"

*دیداری یەكێتیی یەكێك بوو، لە وێستگە گرنگەكانی دوای كۆنگرەی چواری یەكێتیی، رۆڵی مەڵبەندەكە چی بوو؟ بۆچی لەوكاتەدا كرا؟
د.یوسف گۆران: دیداری یەكێتی كە دەستیپێكرد، دیدارێك بوو بۆ بوژاندنەوەی بیر و بۆچوون و كادیرانی حزبی خۆمان لە سێكتەرە جیا جیاكان، چونكە هەستمان كردبوو كە بۆ ماوەیەكی زۆر كادری مامناوەندی یەكێتی فەرامۆش كرابوون،  راو بۆچوونیان وەرنەدەگیرا، دیداری یەكێتی رۆڵێكی سەرەكی لەم بابەتەدا بینی و خۆشبەخاتە ئێستاش بووە بە نەریتێكی ساڵانە و دەیتوانین بڵێین مەڵبەندەكەی ئێمەش بووە بە مەڵبەندێكی دیراساتی گشتی و ساڵانە رۆڵی سەرەكی هەیە لە دیاریكردنی كات و بەڕێوەبردنی دیداری یەكێتی.

 ئەم مەڵبەندە لەڕووی دامەزراوەییەوە تازەیە و ئەگەر رۆڵی سەنتەری لێكۆڵینەوەی ستراتیجی سەیربكەین ئەوا بژاردەی زۆری دەخستە بەردەم سەرۆك مام جەلال، كە پەیوەندییەكی راستەوخۆی هەبوو لەگەڵیدا، كە لەلای خۆیانەوە ئەوان بڕیاریان لەسەر دەدا كە چ بژاردەیەك لەوانەی كە دەخرێتە بەردەمیان جێبەجێ بكرێت، ئێستاش لە هەوڵی دروستكردنەوەی ئەو نەریتەین بەشێوەیەكی فراوان و تازەتر، دەتوانین بڵێن بیروبۆچوونی خۆمان كۆكردووەتەوە و كۆمەڵێكی زۆر لە كادر و ئەكادیمستی تازە لەم مەڵبەندە كار دەكەن، پێموایە دەستمان كردووە بەوەی كە هەندێك پڕۆژە و پێشنیار بۆ سەرۆكایەتی یەكێتی و بڕیاردەرانی یەكێتی بەرز بكرێتەوە بۆ ئەوەی بتوانن لەكێشەكانی رۆژانەدا سوودی لێ وەرگرن.

*عیراق، بۆ پرۆسەی سیاسیی كورد بەگشتی و سیاسەتی یەكێتی بەتایبەتی گرنگە، مەڵبەند چۆن یارمەتیدەری بڕیاردانی یەكێتیە بۆ كردنەوەی كۆدە سیاسییەكان و مامەڵەكردنی یەكێتی؟
د.یوسف گۆران: كارەكانی ئەم مەڵبەندە تازە دەستپێدەكاتەوە لەبەر ئەوە لەسەر ئەوەی كە پەیوەندی بە شیكاری سیاسی و پێشبینی سیاسی و دیاریكردنی پێشهاتەكان بۆ ئایندە جارێ زووە، كە بتوانین بڵێین ئەركی خۆمان بە تەواوەتی جێبەجێكردووە، چونكە لە سەرەتای داڕشتنی ئەو سیاسەتەداین، بەڵام بێگومان ئەگەر ئێمە بەشێكی تایبەتمان بە عیراق دامەزراندووە كە لە ئایندەدا كاری سەرەكی ئەوە دەبێت لێكۆڵینەوە لەسەر ئەگەرەكان و پێشهاتە سیاسی و ئابوری و ئەمنییەكانی عیراق بكات و بۆ بڕیاردەری سەرۆكی یەكێتی بەرز بكاتەوە.

نابێت بڕیارەكانمان لەسەر بنەمای بۆچوونی خۆمان بێت، پێویستە دیراسەی وردی لەسەر بكرێت، لەسەر بنەمای مەنهەجی بیركردنەوەی سەلیم بێت و هەم زانیارییەكی سەلیم بێت، ئیستا زووە بۆ ئەوەی خۆمان بڕیار لەسەر ‌ئەوە بدەین كامە باش و كامە خراپە، بەڵام وەك دەزانن سەرۆك كۆمار وەك نەریتێكی سیاسی و چ وەك رێككەوتنێكی سیاسی لە مێژووی دامەزراندنەوەی عیراقدا پشكی یەكێتی بووە، لەبەر ئەوە ئەمە هەڵبژاردەی ستراتیجی خۆمان و حزبە، ئەم هەڵبژاردنی ستراتیجییە چۆن و بە چ شێوەیەك جێبەجێی دەكەین دەكەوێتە سەر ئەوەی كە سەركردایەتی سیاسی چۆن جێبەجێی دەكات، بەڵام هەڵبژاردە ستراتیجییەكەی كە زۆر روونە لامان چ بۆ حزب و چ بۆ دەرەوەش ئەوەیە كە ئەم پشكە پشكی یەكێتییە لە دوای بوونیادنانەوەی عیراق لە ساڵی 2003 ەوە.

ئێمە هەر لەسەر بنەمای ئەو ناوەندانەی كە دروستمان كردووە كە چەند ناوەندێكی گرنگن و بریتین لە ناوەندی لێكۆڵینەوەی ستراتیجی، ناوەندی هەڵسەنگاندن و بەدواداچوون، ناوەندی پەرەپێدان و تواناكان، ناوەندی ئامار و راپرسی و سەرقاڵی دروستكردنی دوو ناوەندی دیكەشین لە ناو مەڵبەندەكەماندا ئەگەر بتوانین ئێرە بكەینە ناوەندێكی سەرەكی بۆ ئامار و لەسەر بنەمای ئەو ئامارانەی كە لە هەرێمی كوردستاندا هەن بتوانین بۆ حزبەكەمان سوودی لێببینین و زۆر پڕۆژەشمان لە بوارە جیاجیاكاندا هەبێت وەك پێشتر ئاماژەمان پێكرد كارەكەمان كارێك نییە، كە تەنها لەسەر ئاستی پێشنیاربێت بۆ حزب، چونكە پێمان وایە لە كۆتایدا ئەگەر بتوانین كۆمەڵگەیەكی دیموكرات و كراوە و فرە پێكهاتە و لێبوردەیی پێكهاتە دروستبكەین، ئەو كۆمەڵگەیەی كە پڕبێت لە یەكسانی ئەو كۆمەڵگەیەیە كە یەكێتی دەتوانێت سیاسەتی تێدابكات و سەركەوتوو بێت.

لەبەر ئەوە زۆربەی لێكۆڵینەوەكانیشمان دەبێت بەو ئاڕاستەیەدا بێت، چونكە لە كۆتاییدا ئێمە حزبێكی سۆشیاڵ دیموكراتین لەسەر بنەمای ئەو بیركردنەوەیەین ئێمە ناوەندێكی بیركردنەوە نین كە لەسەر بنەمای پارێزگاران بیر لە دونیا بكەینەوە، چ بۆ سیستمی سیاسیمان، چ بۆ سیستمی ئابوریمان، دەبێت بزانین پێناسی ئایدۆلۆجی و سیاسی ئێمە روونە كە لە مێژوی یەكێتیدا چۆن بووە كە  لەسەر بنەمای ئەو ناسنامەیەی خۆمان دەبێت لێكۆڵینەوەكانمان دابڕێژینەوە.

" هەوڵمانداوە كوالێتێ لێكۆڵینەوە و توێژینەوە و پڕۆژەمان هەبێت و بیبەستینەوە بە بەرزترین هەڕەمی دەسەڵاتی یەكێتییەوە"

 *توێژینەوە و پەیپەری پرۆژە لەسەر رووداوەكان، وەك بنەمای بەرهەمهێنانی زەمینەی بڕیاردان گرنگە، مەڵبەندە ستراتیژی لەوجۆرەی هەیە بۆ یەكێتی؟
د.یوسف گۆران: ناوەندێكمان هەیە بۆ لێكۆڵینەوەی ستراتیجی كە دەیان كەس كاری تێدا دەكەن و هەوڵمانداوە باشترین پێداویستی كە لێكۆڵەر پێویستی پێیەتی بۆ لێكۆڵینەوەی باش چ لەڕووی راهێنان و مەنهەج و زمان و كوالێتی و زانیارییەوە لە بەردەستیاندا بێت، سەرەتا باس لە كوالێتی لێكۆڵینەوەكان دەكەین، پاش ئەوە وەك لە پەیڕەوی ناوخۆی یەكێتی هەیە ئەم مەڵبەندە راستەوخۆ بە سەرۆكی یەكێتییەوە بەستراوەتەوە، كەواتە بە بەرزترین بڕیاردەری سیاسی ناو یەكێتییەوە بەستراوەتەوە، هەموو ئەو راپۆرت و توێژینەوە و پڕۆژانەی كە هەمانە راستەوخۆ بۆ سەرۆكی یەكێتی دەنێرین، هەندێكجار لەوێشەوە لەگەڵ دەستەی كارگێڕی یان بڕیاردەرانی لایەنە پەیوەستدارەكان راپۆرت و پڕۆژەیەی كە هەیە گفتوگۆیان لەسەر دەكەین، كەواتە هەوڵمانداوە بەرزترین كوالێتێ لێكۆڵینەوە و توێژینەوە و پڕۆژەمان هەبێت و بیبەستینەوە بە بەرزترین هەڕەمی دەسەڵاتی یەكێتییەوە ئەمەش میكانیزمی سەرەكی كاركردنمان دەبێت، هەموو سەنتەرەكانی لێكۆڵینەوە لە دونیادا سەنتەرێكی راوێژكارین، بەپێویستی نازانین هەموو ناوەندێكی بڕیاردەر گوێ لە ناوەندێكی لێكۆڵینەوە بگرێت، چونكە دەزانین لە هیچ شوێنێكی دنیادا ئەوە نییە، بەڵام دەكرێت پڕۆسەیەكی بڕیاردانی سیاسی باشتر دروستبكرێت، ئەگەر بێت و پشتبەستووبێت بە پڕۆژەیەك یان لێكۆڵینەوەیەك یان دیراسەیەك كە ناوەندێكی دیراساتی ئەكادیمی ئامادەی كردبێت، بۆیە پێمانوایە ئەمە خودی خۆی چاكسازییە لە شێوازی بڕیاردانی سیاسی لەناو یەكێتیدا ئەوەی ئێستا بیری لێدەكەینەوە و ئەوەی ئێستا لەناو یەكێتیدا هەیە خۆی چاكسازییە، چونكە چاكسازی نابێت تەنها لە كۆمیتە و مەڵبەند و دامودەزگاكانی یەكێتی بكرێت، بەڵكو دەبێت لە میكانیزمی كاركردنەكانیشماندا چاكسازی بكەین، ئەگەر بەتەواوی پشت بە لێكۆڵینەوە و داتا و ئەگەرە تازەكانی دونیا ببەستین، ئەوا دەتوانین بڵێین چاكسازی لەشێوازی كاركردنیشماندا دەكەین چ بۆ بڕیاردانی سیاسی و چ بۆ پڕۆژەكانی هەڵبژاردن و شێوازی هاوپەیمانیمان لەگەڵ لایەنەكان و  پەیوەندییە ناوخۆیی و هەرێمی و عیراقییەكانمان، هەموو ئەمانە پێویستیان بەوە هەیە لەسەر بنەمای دیراساتێكی ورد و مەبەستدار دابڕێژرێنەوە ئێستا لە سەرەتای داڕشتنەوەی ئەو دامەزراوانەین و دەستپێكێكی باشمان هەیە، بەڵام دیارە ئەوە خواستی ئێمە نییە تا ئێستا، چونكە پێویستمان بە دەیان خەڵكی دیكە دەبێت كە بەشداربن لەم بوارەدا چونكە ئەرك و بەرپرسیارییەتییەكە گەورەیە، بەرپرسیارییەتی یەكێتی چ لەناوخۆ و هەرێم و دەرەوە و عیراق و ناوچەكەشدا گەورەیە، بۆیە دەبێت بەپێی ئەو بەرپرسیارییەتییە گەورەیی كە خراوەتە سەرشانی یەكێتی دامودەزگاكانیشمان بتوانن ئەو بەرپرسیاییەتییە بەو گەورەییەوە هەڵگرن.

"مەڵبەندی دیراسات رۆڵی باشی دەبێت لە خەفەكردنی بیری توندڕەوی "

*هەندێك دیاردە هەن پەیوەستە بە كۆمەڵگەوە یان مەترسیەكەی گەورەترە، پلانی ئەم مەڵبەندە چییە دیراساتەكانی فراوانتربن و چارەسەر بخاتە رووـ لە نمونەی بنبڕكردنی بیری توندرەوی داعش؟
د.یوسف گۆران: دەبێت وابیربكەینەوە كە فكری توندڕەوی بیری ئاینی نییە، راستە لەرابردوودا تا ئێستا بیركردنەوەیەكی باو هەیە، كە باسی بیری توندڕەوی دەكەین، ئاینیش دێتەوە بیرمان، بەڵام دەكرێت بیری ئایینی بیری توندڕەوی بێت، بەڵام دەكرێت بیری تریش، بیری توندڕەوی بێت، دەكرێت بیری پیاوسالاری بیری توندڕەوی بێت، هەندێك جار بیری نەتەوەیی، دەبێتە نەتەوە پەرستییەكی توندڕەو، ئێمە دەبێت بەرەنگاری خودی بیری توندڕەوی ببینەوە بە رەهەندە جیاوازەكانییەوە، دەكرێت دیراساتی لەسەر بكرێت و چەندین پڕۆژەی لەسەر پێشكەش بكرێت، دەتوانین وەك حكومەتی هەرێمی كوردستان چەندین پڕۆژە و یاسامان هەبێت بۆ ئەم بوارە، یەكێك لەو مەترسیانەی كەلەسەر كۆمەڵگەی كوردی هەیە بیری توندڕەوییە، دەكرێت بیرێكی داعشی یان قاعیدە بێت یان دەكرێت بیری توندڕەوی ناوخۆیی كۆمەڵگە بێت، كەواتە بنەماكە ئەوەیە كە چۆن ئێمە منداڵەكانمان لە خوێندنگە و قوتابخانەكاندا لە سەرەتاوە لەسەر قبوڵكردنی بۆچوونی یەكتر و كەسی تر و پێكەوەژیان دروستبكەین، ئەم مەڵبەندە دەتوانێت رۆڵێكی باش ببینێت لە رەواج پەیداكردن و بەهێزكردن و دروستكردنی پڕۆژە بۆ نەهێشتن و خەفەكردنی بیری توندڕەوی بە هەموو رەهەندەكانییەوە.

 تائێستا لێكۆڵینەوە و توێژینەوە و راپۆرتەكانمان بۆ ناوخۆی حزبە بەڵام دەكرێت لە ئایندەدا بەتایبەت ئەو بابەتە كۆمەڵگەییانەی كە كاری لەسەر دەكەین بۆ نموونە بیر و بۆچوونمان بۆ بەرنامەی پەروەردە و بەرنگاربوونەوەی توندڕەوی رەهەندێكی كۆمەڵگەیی هەیە، كەواتە لەسەر بنەمای ئەو بیركردنەوەیەمان بڵاوكراوەی كتێب و نامیلكە و گۆڤارمان دەبێت، هاوكات لەڕووی راگەیاندنیشەوە دەتوانین هاوكاری باشی دەزگا راگەیاندنەكان بین لە پێشكەشكردنی توێژینەوە و پڕۆژە چونكە راگەیاندن دەتوانێت گەیەنەرێكی باشی ئەو پەیامانەبێت، كە رەنگە توێژەر و لێكۆڵەر نە بە كاری خۆی بزانێت و نە بتوانێت بیگەیەنێت بە كۆمەڵگە.

PUKMEDIA