عیراق.. هه‌وڵی گه‌ڕانه‌وه‌ی ئاواره‌كان بۆ زێدی خۆیان ده‌درێت

وه‌زیری كۆچ و كۆچبه‌ران و نوێنه‌ری نیشته‌جێی به‌رنامه‌ی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان بۆ په‌ره‌پێدان له‌عیراق ئیمزایان كرد له‌سه‌ر یاداشتنامه‌یه‌كی لێكتێگه‌شتن له‌سه‌ر یه‌كخستنه‌وه‌ی كۆمه‌ڵگه‌ له‌كۆنفرانسی ئه‌نباری نێوان باوه‌ڕه‌ ئاینیه‌كان.

به‌رنامه‌ی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان بۆ په‌ره‌پێدان له‌عیراق و وه‌زاره‌تی كۆچ و كۆچبه‌رانی عێراق ئه‌مڕۆ ئیمزایان كرد له‌سه‌ر یاداشتنامه‌ی لێكتێگه‌شتن كه‌ هاوبه‌شێتی نێوان ئه‌م دوو لایه‌نه‌ به‌هێزتر ده‌كات و پشتیوانی ده‌كات له‌ گه‌ڕانه‌وه‌ و یه‌كخستنه‌وه‌ی ئاواره‌كانی ناو عێراق. ئه‌م ڕێكه‌وتنامه‌ سێ ساڵه‌ییه‌ جه‌ختی كرده‌وه‌ سه‌ر هاوكاریی نێوان لایه‌نه‌كان به‌و پشتیوانیه‌شی هه‌یه‌ بۆ به‌رنامه‌كان و دابینكردنی ڕاوێژ و زانیاری ته‌كنیكی، هاوتا له‌گه‌ڵ پلان و سیاسه‌ته‌ نیشتیمانیه‌كان بۆ پشتیوانیكردن له‌ یه‌كخستنه‌وه‌ی ئاواره‌كان و ژینگه‌یه‌كی له‌بار بۆ سه‌قامگیریی عیراق.

ئه‌م ڕێكه‌وتنامه‌یه‌ له‌كۆنفراسی هه‌ولێر ئیمزا كه‌ 84 ڕابه‌ری ئاینیی پارێزگای ئه‌نباری لێبوو له‌لایه‌ن وه‌زیری كۆچ و ئاواره‌كان و سكرتاریه‌تی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران و پارێزگای ئه‌نباره‌وه‌ سازكرابوو. ئه‌م كۆنفرانسه‌ دوو ڕۆژی خایاند و سێهه‌م كۆنفرانسه‌ كه‌ سازكراوه‌ بۆ ڕابه‌رانی ئاینیی پارێزگا ئازادكراوه‌كان له‌ ده‌ستی داعش، به‌ ئامانجی دروستكردنی سه‌كۆیه‌كی گفتوگۆی نێوان باوه‌ڕه‌كان و بنیادنانی توانستی ڕابه‌ره‌ ئاینیه‌كان بۆ باشتركردنی ڕۆڵه‌كانیان له‌ هاندانی پێكه‌وه‌ژیانی كۆمه‌ڵگه‌ و بره‌ودان به‌ پرۆسه‌ی گه‌ڕانه‌وه‌ و یه‌كخستنه‌وه‌ی ئاواره‌كانی ناوخۆ، به‌هاوبه‌شتی له‌گه‌ڵ ده‌سه‌ڵاتدارانی ناوخۆ و نیشتیمانیدا.

نوێنه‌ری نیشته‌جێی به‌رنامه‌ی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان له‌ عیراق، زێنه‌ عه‌لی ئه‌حمه‌د جه‌ختی كرده‌وه‌ و وتی "ئێمه‌ زۆر خۆشحاڵین به‌ واژۆكردن له‌سه‌ر ئه‌م یاداشتنامه‌ی لێكتێگه‌شتنه‌ له‌گه‌ڵ وه‌زاره‌تی كۆچ و ئاواره‌كاندا، كه‌ هاوبه‌شییه‌كه‌ ده‌بێته‌ هۆی به‌هێزكردنی هه‌وڵه‌كانمان بۆ گه‌ڕانه‌وه‌ و یه‌كخستنه‌وه‌ی زۆرینه‌ی ئاواره‌كان و كه‌سانی دۆخناسكی عێراقی بۆ ناو كۆمه‌ڵگه‌كانیان. كۆنفرانسه‌كه‌ی ئه‌مڕۆمان به‌شێكه‌ له‌م هه‌وڵانه‌، كه‌ پشتیوانی كراوه‌ له‌لایه‌ن حكومه‌تی دانیمارك و ئه‌ڵمانیاوه‌ به‌ ئامانجی لێك نزیككردنه‌وه‌ی ڕابه‌رنی ئاینیی باوه‌ڕه‌ جیاوازه‌كان بۆ هاندانی پێكه‌وه‌ بڵاوكردنه‌وه‌ی په‌یامه‌كانی ئاشتی و پشتیوانیكردنی كه‌سانی گه‌ڕاوه‌ و یه‌كخستنه‌وه‌یه‌كی به‌رده‌وامیپێدراو.

وه‌زاره‌تی كۆچ و ئاواره‌كان، خاتوو ئیڤان فائق جه‌بروو، وتی:" هه‌ماهه‌نگی نێوان وه‌زاره‌تی كۆچ و كۆچبه‌رانی حكومه‌تی عێراقی فیدراڵ و به‌رنامه‌ی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان بۆ په‌ره‌پێدان كارێكی گرنگه‌ كه‌ كاریگه‌ری ئه‌رێنی له‌سه‌ر سه‌رخستنی ئاشتی كۆمه‌ڵگا و پێكه‌وه‌ژیانی ئاشتییانه‌ هه‌یه‌ و چاوه‌ڕێی به‌رده‌وامیدانی هه‌ماهه‌نگی نێوان وه‌زاره‌تی كۆچ و كۆچبه‌ران و به‌رنامه‌ی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان بۆ په‌ره‌پێدان ده‌كه‌ین.

جێگری سكرتێری گشتیی سكرتاریه‌تی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران، جاسم ئه‌لحه‌لبوسی، جه‌ختی كرده‌وه‌ و وتی " له‌ ڕێگه‌ی ئه‌م هاوبه‌شییه‌ی نێوان به‌رنامه‌ی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان بۆ په‌ره‌پێدان و سكرتارییه‌تی گشتی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیران به‌رده‌وام ده‌بین له‌ كاره‌كانمان بۆ بره‌ودان به‌ ئاشتی و ئاسایش له‌ ناو كۆمه‌ڵگاكانی عێراقدا."

هه‌روه‌ها پارێزگاری ئه‌نبار، عه‌لی فه‌رحان وتی " ئه‌م دیداره‌ ده‌رفه‌تێكی گرنگ بۆ ئه‌وه‌ی گوێبیستی گوته‌كانی سه‌ركرده‌ ئاینییه‌كانی ئه‌نبار بین، سه‌رنجمان ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ئه‌م پلاتفۆرمه‌ی گفتوگۆ به‌كار بهێنین بۆ جێبه‌جێكردنی پلانێك كه‌ به‌ره‌نگاری بیروبۆچوونه‌ توندڕه‌وه‌كان بێت و هانی گوتاری ئایینی میانڕه‌و بدات."

له‌ ساڵی 2020 دا، به‌رنامه‌ی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان له‌ عراقدا به‌رنامه‌یه‌كی پێنج ساڵه‌ی پێكه‌وه‌ژیانی كۆمه‌ڵایه‌تی به‌گه‌ڕخست بۆ بره‌ودان به‌ كۆمه‌ڵگه‌یه‌كی به‌هێزتر و ئارامترو له‌خۆگرتر له‌ هه‌موو ناوچه‌كانی عراقدا.

PUKmedia راگه‌یاندنی یۆنامی