كێبڕكێی زانستی لای كچان و ناهاوسه‌نگی سیاسی لای پیاوانی سه‌ركرده‌

ئه‌مه‌ل جه‌لال

ئه‌مه‌ل جه‌لال

سه‌ركه‌وتن له‌پرۆسه‌ زانستییه‌كان  له‌لێكدانه‌وه‌دا به‌ مانای ژیری و عه‌قلانی كه‌سه‌كان دێت له‌ هه‌موو قۆناغه‌كانی ته‌مه‌نی مرۆڤه‌كاندا بێ جیاوازی ره‌گه‌زی مێینه‌ بێت یان نێرینه‌ بێت, ئه‌وه‌ی مه‌به‌ستمه‌ گوزارشتی لێبكه‌م ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ساڵانه‌ كچانی كوردستانه‌كه‌م به‌هه‌رێمه‌ ئازاده‌كه‌ی و  ناوچه‌ دابرێنراوه‌كانیشیه‌وه‌ له‌پێشه‌نگی ناوه‌ندو قۆناغه‌كانی خوێندندان، كه‌چی كۆمه‌ڵی ره‌گه‌ز سالاری پیاوان خۆیان نادیده‌ ده‌كه‌ن له‌ تواناولێهاتوی كچان و ژنان و  بیانوو پاساوی جۆراوجۆر ده‌هێننه‌وه‌ بۆ په‌راویز خستنیان له‌ناوه‌نده‌كانی ده‌سه‌ڵات و پێگه‌كانی حوكمرانی,  له‌كاتێكدا به‌ داخه‌وه‌ پیاوان  به‌ درێژایی ته‌مه‌نی حوكمڕانیان ده‌یان و ده‌یان گه‌نده‌ڵی و ناعه‌داله‌تی و ناحه‌قی و جیاكارییان بۆ به‌رهه‌م هێناوین و باسی حوكمی ره‌شیدیش ده‌كه‌ن  .
 ئه‌وه‌ی ده‌یبینین له‌پێشبڕكێكاندا كچان نه‌ك یه‌كسانن به‌ڵكو له‌ رووی ژماره‌شه‌وه‌ زۆرینه‌ن له‌بردنه‌وه‌ زانستییه‌كان ئه‌وه‌تا ساڵانه‌ ئه‌یبینین و ئه‌مساڵیش بۆ هه‌ردوو قۆتاغی (12) بنه‌ڕه‌تی له‌ به‌شی زانستی له‌ (8) یه‌كه‌مه‌كان (5) ی كچن وه‌ له‌به‌شی ویژه‌یی هه‌مووی كچانن له‌ یه‌كه‌م و دووه‌م و سییێه‌م ته‌نانه‌ت له‌ وڵاتانی ئه‌وروپاش كچانی كورد پێشه‌نگی براوه‌كانن. وه‌ ئه‌وه‌ی جێگه‌ی شانازی و ستایشه‌ ئه‌وه‌یه‌ كه‌ زۆرینه‌ی ئه‌و خوێندكارانه‌ له‌ خێزانه‌ هه‌ژاره‌و مام ناوه‌نده‌كانی  گوندو قه‌زاكان.
 ئه‌ی خێره‌ سیاسه‌ت ئه‌وه‌نده‌ گران و عه‌نتیكه‌ بێت كه‌ كچان و ژنان ده‌ره‌قه‌تی نه‌یه‌ن ؟
یان ئه‌وه‌ پیاوانن ناتوانن ده‌ستبه‌رداری ئه‌و خۆپه‌رستی وعه‌قلییه‌ته‌ سالارییه‌ بن كه‌ زاڵه‌ به‌ سه‌ر بیركردنه‌وه‌و باوه‌رو بڕیاره‌كانیان كه‌ بره‌وی پێده‌ده‌ن و ناتوانن خۆیان له‌و هه‌ژمونه‌ ره‌گه‌زییه‌ رزگار بكه‌ن كه‌ خودی پیاوان خۆشیانی كردۆته‌ كۆیله‌ .
چونكه‌ هه‌ركات ئه‌كه‌وینه‌ گفتوگۆو هه‌لسه‌نگاندن ئه‌و ده‌یان نمونانه‌ ده‌خه‌ینه‌ به‌رچاویان  بێده‌نگ ده‌بن و یه‌كسه‌ر ئه‌و وه‌ڵامه‌ ته‌قلیدیی و سواوه‌ به‌ گوێمان ده‌ده‌ن ئه‌ویش ئه‌وه‌یه‌ كۆمه‌لی كورده‌واری هیشتا نه‌گه‌یشتۆته‌ ئه‌و ئاسته‌ و لایه‌كی تریش  ئه‌و رێژه‌یه‌مان نییه‌ له‌ كچان و ژنانی پێگه‌یشتوو بۆ ناوه‌ندو پێگه‌كانی حوكمرانی .
 نا پێتان ئه‌لێین كچان و ژنانی كورد زۆر له‌وه‌ زیاتر پێگه‌یشتوون كه‌ ئێوه‌ نایبین وه‌ ناتانه‌وی بیبینن به‌ڵكو ئه‌وه‌ توانای بیركردنه‌وه‌و هۆشیاری ئێوه‌یه‌ كه‌ پێنه‌گه‌یشتوه‌ .

PUKmedia