Kabîneya 9 û binpêkirina mafên rojnamevan

PUKMEDIA

Kabîneya 9 binpêkirina mafên rojnamevanan zêde kiriye

Raporteke navnetewî: Binpêkirina mafên rojnamevanan di kabîneya nehemîn de zêde bûye
Di vê kabîneyê de binpêkirinên li dijî rojnamevanan zêde bûne û gelek rojnamevan bêyî ti belgeyeke yasayî hatine girtin û di nivîseke din de jî hatine sizakirin ku li gel yasaya karê rojê ye name li Herêma Kurdistanê li hev nayê, di demekê de ku li gor lêkolînên PUKMEDIA di van du salên borî de zêdetirî 30 raportên navnetewî behsa rewşa xirab a hikûmeta wan kirine Li herêmê ev yek parçeyek ji têkçûna kabîneya Mesrûr Barzanî ye.

Ji ber vê yekê yekem car di neh kabîneyan de welatî hatin birêvebirin

Raportên navnetewî behsa binpêkirina mafên rojnamevanan û destwerdanên partiyan di dadgehan de dikin û bi taybetî di kabîneya Neh de ku bûye sedema binpê kirina mafên rojnamevanan û sepandina biryarên partiyan li ser wan bi taybetî li Hewlêr û Duhokê.

Berpirsê şaxê Silêmaniyê yê Sendîkeya Rojnamevanên Kurdistanê Karwan Enwer ji malpera fermî ya PUKMEDIA re ragihand: "Sedema weşandina raporta navnetewî Kan bi tûndî vedigere herêmê ji bo wergirtina hin yasayan, ji wan qanûna 211 a Êraqê ku li Herêma Kurdistanê bi yasaya nêzîkî 70 kesan hatibû serrastkirin Hewlêr û Duhokê hatine girtin û dadgehkirin û tenê li herêmê cezayê darvekirinê li hinek ji wan hatiye birîn.Heman xwepêşandanên herî dawî li her du bajaran pêk hatin û ji ber vê yekê di raporê de bê tirs behsa wan kirin.

Rojnamevan wê bi terorê bê tawanbarkirin

Li bajarên Hewlêr û Duhokê azadiya ramanê hatiye sînordarkirin û bi dehan rojnamevan bi tawanên cuda hatine girtin

Rêveberê Rêxistina Ragihandinê ya Perwerdekirina Rojnamevanan Necat Rostî li ser malpera fermî ya PUKMEDIA'yê daxuyanî da û got: "Azadiya ramanê ya li qadê ji bo "Berê bi dehan rojnamevan girtî bûn, vê yekê jî rê li ber navdariya herêmê vekir."

Neh kabîneyên herî xirab bûn ji bo rojnamevanan

Di kabîneya nehemîn de rojnamevan û rojnamevan di bin zexteke mezin de bûn û bi awayekî ku yasaya zanyariyan nehatiba sepandin û agahî ji hinek kanalên hizbî yên herî zêde tên bikaranîn re hatibû dayîn û kabîneya neh jî ji bo rojnamevanan kabîneya herî xirab a Herêma Kurdistanê bû.

Necat Rostî weha jî dibêje: ́ ́ Herçende qanûnek di bareya dana zanyarîyan de li Kurdistanê heye, belê ev qanûna han ji bo hinek kanalên partîyan hatiye girtin û kanalên din jî nahên agahdarkirin û pirranîya demê jî şaşin ́ ́.

"Sûcekî din ê li hemberî rojnamevanan hatiye kirin, rûniştin e û bi rojnamevan û konsolosxaneyên biyanî re têkiliyê datîne, ku rayedar bi rojane bi wan re rûnên, lê li gorî sûc rojnamevanek bi wan re rûnê."

 Du sal kabîneya Mesrûr Barzanî û 30 raporên navneteweyî

Li gor şopandineke PUKMEDIA di du salên bûrî de zêdetir ji 30 raportên navnetewî rewşa xirab ya hikûmeta xwe ya li deverê ragihandine, li şûna lêpirsîn û çareser kirina wê, tevahiya wan raportan bersiva pêşinyarên navdewletî yên hikûmeta herêmê dane ku beşeke ji şkestina kabîneya Mesrûr Barzanî, hikûmet Li şûna ku bersiveke hişmendî bidin van raporan, herêmê û rayedarên PDK'ê bi xwe êrîşî Konsolosxaneya Amerîkayê dikin û sûcdar dikin.

Di vê kabîneyê de mafên rojnamevanan bêtir hatine binpêkirin

Gerek hukûmet li hilwestê reporta navdewletî binere, ji ber ku kabîneyê mafên rojnamevanan bêtir binpê kiriye û di maddeyên corane de hatiye sizadan, ku dûrî bendên qanûna rojnameyê ne û dê roleka negatîv di nav navdarîya herêmê de hebe.

Rojnamevan Aryan Mihemed ji malpera fermî ya YNKê PUKMEDIA'yê de wiha got: "Divê hikûmeta herêmê ne tenê di van raporên navneteweyî de li ser "Divê em li mafên rojnamegeran û azadiya ramanê binêrin, lê ew ê helwesteke cidî li hemberî rêxistinên navneteweyî û dewletên biyanî yên bi hêz be."

Di vê kabîneyê de bêtir binpêkirina mafên rojnamevanan hatiye binpêkirin û ewan maddeyên corane (cor bi cor) siza dane û ev salek ji me re hatiye "Divê di demên berê de rêxistinên navdewletî û konsulxaneyên welatan li herêma kurdistanê binerin û ji nêzîk ve evan binpêkirinan bibînin.

Raporên navneteweyî der barê rewşa rojnamevanan de çi dibêjin?

Amnesty International Amnesty International di raporta dawî de ku ji aliyê Rêxistina Efû ya Navnetewî ve hatiye weşandin, behsa binpêkirina mafên rojnamevanan û girtiyên badînan di vê kabîneyê de dike Hikûmeta herêmê karê neqanûnî bi nav dike û ev yek di demekê de ye ku Jeanine Hennessey Plaskhart nûnerê taybetî yê Sekreterê Giştî yê Neteweyên Yekbûyî li Iraqê û Konsulusê Ervin Hicks Generalê Amerîka li Hewlêrê û wezareta derveya Amerîka û gelek dezgehên navdewletî wek rêxistina çavdêrîya mafên mirov a ser bi Neteweyên Yekgirtî ve raport û hevpeyvîn derbarê binpêkirina mafên mirovan û rojnamevanan li Herêma Kurdistanê belav kirin û behsa rewşa xirab a mafê mirovan li herêmê kirin û partiya di dadgehên di vê kabîneyê de li Hewlêr û Duhokê rawestandû weke sedema sereke ya binpêkirina mafên rojnamevanan bi nav kir ku ew bandorên neyînî li ser navûdengê herêmê dikin

PUKMEDIA