بەگرنگییەوە كار بۆ جێبەجێكـــــــردنی یاسای ئەنجومەنی پارێزگاكان دەكەین ‌

رێگریی لەهەر جۆرە گەندەڵی‌و رۆتینێك دەكات

رێگریی لەهەر جۆرە گەندەڵی‌و رۆتینێك دەكات.

یاسای هەڵبژاردنی ئەنجومەنی پارێزگاكان كە لەساڵی 2009دا دەرچووە، بەپێی ئەو یاسایە دەسەڵات و بەرپرسیارێتی ئەنجومەنی پارێزگاكان‌و ‏سەرۆكەكانیان‌و ئەندامەكانی دەستنیشان دەكرێت بۆ پتەوكردنی پرەنسیپ‌و چاككردن‌و گەیاندنی خزمەتگوزاریی گشتی بۆ سەرجەم ناوچەكان‌و ‏هاووڵاتیان‌و پاراستی مافەكانیان‌و بەرژەوەندییەكانی كۆمەڵگە‌و پەرەپێدانی یەكە كارگێڕییەكان، هاوكات لەماددەی سێیەمی یاساكەدا هاتووە كە لەڕووی ‏كارگێڕییەوە دەسەڵات دابەش دەكرێت بۆ پارێزگاكان‌و پارێزگاكانیش بۆ قەزاو ناحیەكان.‏
كاندیدەكانی یەكێتیش لەسەر لیستی 77 بۆ ئەنجومەنی پارێزگاكان ئەوە دووپاتدەكەنەوە كە دەسەڵاتی ئەنجومەنی پارێزگاكان وەك پەرلەمانێكی ‏بچووك وایە بۆ چاودێریكردنی سنووری پارێزگاكان‌و بەدەنگەوەچوونی هاووڵاتیان، بۆیە بەهەموو توانایەكەوە هەوڵی ئەكتیڤ كردنی ئەو یاسایەو ‏جێبەجێكردنی وەك خۆی دەكەنەوە.‏
‏ هەڵبژاردنی قەزاو ناحیەكانیش بكرێت
گۆران ئازاد پەرلەمانتار لەفراكسیۆنی سەوز لەپەرلەمانی كوردستان پێیوایە كەیاسای پارێزگاكانی هەرێم زۆر گرنگە، ئەگەر ئەو یاسایە بچێتە بواری ‏جێبەجێكردنەوە تاڕادەیەكی باش دەسەڵاتی لامەركەزی جێگیردەبێت، وتیشی: «ئەنجومەنی پارێزگاكان دەسەڵاتی چاودێریی كردنی پڕۆژەكان‌و ‏دەسەڵاتی دانان‌و چاودێریی‌و لێپرسینەوەی بەڕێوەبەرایەتی‌و فەرمانگەكانی هەیە، كەئەوانیش بەشێكن لەدەسەڵاتی جێبەجێكردن لەحكومەتی لۆكاڵی ‏واتە ئاستی خوارەوەدا بۆ قەزاو ناحیەو تەنانەت گوندەكانیش، بەجێبەجێكردنی ئەو یاسایەش پەیوەندیی نێوان هاووڵاتی‌و ئەندامانی ئەنجومەن بۆ ‏بەڕێوەبەرایەتییەكان‌و پارێزگاو ئیشوكارەكان كاری هەمووان بەباشی دەڕوات‌و كێشەكان كەمدەبنەوە. گۆران ئازاد ئەوەشی خستەڕوو كە لەو یاسایەدا ‏پێویستە بیر لەوەش بكرایەتەوە كەهەڵبژاردنی قەزاو ناحیەكان بكرێت، چونكە ئەوەندەی قەزاو ناحیەكان پێویستیان بەلامەركەزی هەیە ئەوەندە ‏پارێزگا پێویستی پێی نییە، چونكە پارێزگاو بەڕێوەبەرەكان دەسەڵاتێكی فراوانیان هەیە، بەڵام لەقەزاو ناحیەكاندا ئەو دەسەڵاتە نییە، بۆیە پێویستە ‏لەئایندەدا هەڵبژاردنی قەزاو ناحیەكانیش بكرێت، ئەوەش لەبەر ئەو هۆكارەی زۆر پێویستە.‏
پێویست ناكات بچینەوە هەولێر
مامۆستا ئومێدی حەمرین كاندیدی ژمارە 4 لەسەر لیستی 77ی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان بۆ ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی، گرنگی یاسای ‏پارێزگاكانی هەرێم بەئیجابی وەسف دەكات‌و دەڵێت: ئەو یاسایە وا دەكات سیستمی لامەركەزی هەبێت‌و پێویست ناكات بۆ هەر كارێك بچێتەوە بۆ لای ‏وەزارەت، كە ئەوەش دەبێتەهۆی دواكەوتنی ئیشوكاری هاووڵاتیان، بۆیە ئەو یاسایە وا دەكات كە رۆتین كەم بێتەوەو ئیشوكاری هاووڵاتیان دوانەكەوێت، ‏بۆیە هەمووان تەئكید لەوە دەكەنەوە كەدەسەڵاتی ئەنجومەنی پارێزگاكان زۆر گرنگە‌و گرنگییەكەشی ئەوەیە ئەنجومەن لەلایەن خەڵكەوە ‏هەڵدەبژێردرێت‌و دەبێت نزیك بێت لەخەڵكەوە تابەرژەوەندیی خەڵك بەدیبهێنێت.‏
بۆ هاووڵاتیان زۆر گرنگە
نیاز ئەحمەد سەید حەمەلاو كاندیدی ژمارە 7 لەسەر لیستی 77 بۆ ئەنجومەنی پارێزگای سلێمانی لەسەر لیستی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان وتی: ‏ئەم یاسایە زۆر گرنگ‌و بەسوودە بۆ پارێزگاكان، بەدڵنیاییشەوە یەكێك دەبم لەو ئەندامانەی كەپێداگیریی لەسەر لامەركەزیی دەكەم، چونكە ئەو یاسایە ‏وا دەكات كەدەسەڵاتەكان لامەركەزی بن‌و هەنگاوێكی باشیش دەبێت بۆ كەمكردنەوەی رۆتین‌و گەندەڵی، كەئەو دووانە یەكێكن لەكێشە سەرەكییەكانی ‏ئێستای هاووڵاتی‌و تەنانەت فەرمانگەكانیش. ئاماژەی بەوەشكرد كەیاسای پارێزگاكان بۆ هاووڵاتیان زۆر گرنگە لەچەند روویەكەوە، هاووڵاتی پێویست ‏ناكات هاتوچۆی هەولێر بكات، فەرمانگەش چاوەڕێی وەڵامی وەزارەتەكان ناكات بۆ زۆربەی رووداوو بڕیارەكان‌و تەنانەت بۆ جێبەجێكردنی بەشێكی ‏پڕۆژەكانیش بەبێ ئەوەی ماوەیەكی زۆر چاوەڕێی بكەیت. ‏
پێشتر ئەو دەسەڵاتەی نەبووە
بەهەمان شێوە هاوكار كاكەڕەش فەقێ عەبدوڵڵا كاندیدی ژمارە 39ی ی.ن.ك لەسەر لیستی 77 بۆ ئەنجومەنی پارێزگای هەولێر باسی لەوەكرد پێشتر ‏بەهۆی نەبوونی ئەو یاسایەوە هیچ دەسەڵاتێك نەدراوە بەئەنجومەنی پارێزگاكان، بەڵام لەدوای دەرچوونی ئەو یاسایەو بەتایبەتیش لەدوای ئەم ‏هەڵبژاردنەوە دەسەڵاتی تەواو دەدرێت بەئەنجومەنی پارێزگاكان، كەئەنجومەنی پارێزگا وەك پەرلەمانێكی بچووك دەبێت‌و گرنگییەكەی دواتر ‏دەردەكەوێت، هەروەك پێویستە هاووڵاتیانی هەرێمی كوردستانیش زۆر هۆشیاربن، چونكە ئەنجومەنی پارێزگاكان دەسەڵاتیان تەواوی دەبێت بۆ ‏لێپێچینەوەی كۆی فەرمانگە حكومییەكان، چونكە كارەكانی وەك پەرلەمان وایە كەدەتوانێت لێپرسینەوە لەخراپی‌و گەندەڵی‌و رۆتین‌و كێشەكانی ناو ‏پارێزگاو بەڕێوەبەرایەتییەكان‌و كێشەو كەموكوڕییەكان بكات، كەپێشتر ئەنجومەنی پارێزگا ئەو دەسەڵاتەی نەبووە، تەنانەت لەداهاتوودا ئەنجومەن قسە ‏لەسەر بودجەی پەرەپێدانی پارێزگاكان بكات، كەئەوەش یەكێكە لەهۆكارە گرنگەكان‌و ئێمە لەیەكێتی بەوپەڕی توانامانەوە كاری لەسەر دەكەین‌و ‏هەوڵدەدەین كێشەو داواكارییەكانی هاووڵاتیان بەوپەڕی ئەمانەتەوە وەك خۆی بەبێ جیاوازی جێبەجێ بكەین‌و بەدواداچوونی بۆ بكەین. ‏
راوێژی شەهید ئەحمەد جەمیل كاندیدی ژمارە 17ی ی.ن.ك لەسەر لیستی 77 بۆ ئەنجومەنی پارێزگای هەولێر وتی: ئەو یاسا یاسایەكی زۆرباشە، ‏دەتوانرێت دەسەڵاتی پارێزگا ئەكتیڤ بكات، هەرچەندە ئەم یاسایە پێشتر نەیتوانیوە كار لەسەر قەزاو ناحیەكان بكات، كەپێویست بوو بەپێی ئەم ‏یاسایە هەڵبژاردنی قەزاو ناحیەكانیش بكرێت، نەك دواتر قایمقام‌و بەڕێوەبەری قەزاو ناحیەكان دابنرێت‌و بۆ راوێژی بەشێكی بڕیارو كێشەكان ‏بگەڕێنرێتەوە بۆ سەروو خۆی، بەوەش بەتەواوی دەتوانرێت كێشەكان بەرەو كەمبوونەوە ببرێت. ‏
بڕیاری یەك لایەنە نادرێت
بەرزان محەمەد مەحمود كاندیدی ژمارە 54 لەسەر لیستی 77ی یەكێتی بۆ پارێزگای سلێمانی رایگەیاند: ئەو یاسایەی پەرلەمان دەریكردووە بۆ ‏ئەنجومەنی پارێزگا وادەكات لامەركەزی بچەسپێت‌و دەسەڵاتەكان شۆڕبكرێنەوە، ئەوەش وادەكات دیموكراسی بۆ پارێزگاكان بهێنرێتە ئاراوە لەوێشەوە ‏بۆ قەزاو ناحیەكان، كەئەوانیش زیاتر لەپارێزگا پێویستیان بەدەسەڵاتی لامەركەزی هەیەو بەو شێوەیەش بڕیاری یەكلایەنە نادرێت‌و هەمووان بەگفتوگۆ ‏قسە لەسە كێشەكان‌و داواكارییەكان دەدەن.‏
گەندەڵی‌و رۆتین زۆر كەمدەبێتەوە
شێروان عەباس برای شەهید شاخەوان كاندیدی ژمارە 24 لەسەر لیستی 77ی یەكێتی بۆ ئەنجومەنی پارێزگای هەولێر وتی: ئەو یاسایە زۆر گرنگە ‏كەدەسەڵاتەكان شۆڕدەكاتەوەو بەهۆیەوە رۆتین‌و گەندەڵی بوونی نامێنێت، ئەگەر بشمێنێت ئەوا زۆر كەمدەبێتەوە، وتیشی: دەتوانرێت ئامادەكاریی بۆ ‏بودجەی پارێزگاكان بكرێت كەپەسەندكردنی پڕۆژەكانیش هەر لەلایەن ئەنجومەنی پارێزگاوە دەكرێت، جگەلەوەش چاودێریی هەموو پڕۆژەكان ‏لەئەنجومەنەوە دەكرێت، كەپێشتر بەوشێوەیە نەبووە، ئەوەش هەنگاوێكی باش دەبێت بۆ پێشكەوتنی پارێزگاكان لەهەموو روویەكەوە، جگەلەوەش ‏پارێزگا ناتوانێت یەكلایەنە كاربكات، بەڵكو هەموو بڕیارەكان دەگەڕێنەوە بۆ ئەنجومەنی پارێزگا، كەتوانای لابردن‌و دانانی پارێزگای نوێ‌و تەنانەت ‏هەموو بەڕێوەبەرانیشی هەیە.

PUKmedia