ئەمڕۆ لە مێژوودا

ئەمڕۆ لە مێژوودا

26ـی دیسه‌مبه‌ر

رووداوه‌كان
1898: ماری كوڕی و هاوسه‌ره‌كه‌ی (بییار كوری) مادده‌ی رادیۆمی تیشكده‌ریان دۆزیه‌وه‌.
1921: بڵاوكردنه‌وه‌ی یه‌كه‌مین ژماره‌ی (بانگی كورد) له‌لایه‌ن بنه‌ماڵه‌ی به‌درخانیه‌كان.
1939: بڵاوكردنه‌وه‌ی یه‌كه‌م ژماره‌ی رۆژنامه‌ی (ژین) له‌سلێمانی.
1941: سه‌رۆك وه‌زیرانی شانشینی یه‌كگرتوو (ونیستۆن چرچل)  وتارێكی له‌به‌رده‌م كۆنگره‌ی ئه‌مریكی پێشكه‌ش كرد دوای كه‌متر له‌ سێ هه‌فته‌ له‌به‌شداریكردنی ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتووه‌كان له‌جه‌نگی دووه‌می جیهانی.
1946: تیرۆركردنی شاعیرو نوسه‌ر و ناوداری كورد وه‌زیر جه‌بار نادر ناسراو به‌ وه‌زیری نادری، له‌ لایه‌ن سۆڤیه‌ت و نه‌یارانی، ئه‌م شاعیره‌ ساڵی 1911ز له‌ گوندی (بۆرالا)ی ناوچه‌ی (قارس) له‌ باكوری كوردستان له‌دایك بووه‌.
1957: به‌ستنی كۆنگره‌ی هاوكاری ئه‌فریقی/ ئاسیاوی له‌ قاهیره‌.
1976: داستانی شارستین روویدا له‌نێوان سوپای عیراق و سه‌ركردایه‌تی نوێی شۆڕی گه‌لی كوردستان.
1990: سه‌ركرده‌ی ئاینی ئێرانی (عه‌لی خامنائی) پشتگیری خۆی راگه‌یاند بۆ فتواكه‌ی ئیمام خومه‌ینی به‌ رژانی خوێنی سه‌لمان روشدی (ئه‌و كه‌سه‌ی كه‌ كتێبی ((ئایه‌ته‌ شه‌یتانیه‌كان))ی نوسی، و عزیز نه‌سینیش وه‌ریگێڕاوه‌ته‌ سه‌ر زمانی توركی.
1991: هه‌ڵوه‌شانه‌وه‌ی حكومه‌تی یه‌كێیه‌تی سۆڤیه‌ت.
1991: به‌ره‌ی ئینقازی ئیسلامی به‌ سه‌رۆكایه‌تی (عه‌باس مه‌ده‌نی) له‌ خولی یه‌كه‌می هه‌ڵبژاردنه‌كاندا بردیه‌وه‌ كه‌ له‌سه‌ر بنه‌مای فره‌یی حیزبی ئه‌نجامدرا له‌ جه‌زائیر.
1992: وه‌زیری دارایی و وه‌زیری پلاندانانی كوێتی (ناسر روزان) هه‌ستا به‌ سه‌رله‌نوێ كردنه‌وه‌ی تاوه‌ره‌كانی كوێت دوای ئه‌وه‌ی كه‌ توشی وێرانكاری بووبوون له‌ میانی هێرشی عیراق بۆ سه‌ر كوێت.
1994: چوار رفێنه‌ری چه‌كداری سه‌ر به‌ كۆمه‌ڵه‌ی ئیسلامی ده‌ستیان گرت به‌سه‌ر فڕۆكه‌یه‌كی هێڵه‌كانی ئاسمانی فه‌ره‌نسی گه‌شتی 8969، كاتێك فڕۆكه‌كه‌ نیشته‌وه‌ له‌ مه‌رسیلیا .
2003: زه‌مین له‌رزه‌ دای له‌شاری (بم)ی ئێرانی، ژماره‌یه‌كی زۆر بوونه‌ قوربانی.
2003: شاندیكی كۆمكای عه‌ره‌بی به‌ سه‌رۆكایه‌تی ئه‌حمه‌دی كوڕی عه‌لی بۆ یه‌كه‌م جا سه‌ردانی كوردستانیان كرد و له‌ لایه‌ن پارتی و یه‌كیه‌تیه‌وه‌ پێشوازیان لێكرا و سه‌ردانی هه‌ڵه‌بجه‌ی شه‌هیدیان كرد.
2004: زه‌مین له‌رزه‌ له‌زه‌ریای ئارام كه‌ بووه‌ هۆی روودانی تسۆنامی و بووه‌ هۆی كوژرانی 229866 كه‌س له‌ مالیزیا و ئه‌ندونیسیا و تایلاند و به‌نگلادش.
2004: ئه‌نجامدانی سه‌رله‌نوێ هه‌ڵبژاردنه‌وه‌ی كۆتایی بۆ هه‌ڵبژاردنه‌كانی سه‌رۆكایه‌تی له‌ ئۆكرانیا و ئه‌وه‌ش له‌ ژێر چاودێری نێوده‌وڵه‌تی توندا دوای روودانی ئه‌وه‌ی كه‌ ناونرا شۆڕشی پرته‌قاڵی.

له‌دایكبوون
1194: ئیمبراتۆر فریدریكی دووه‌م، ئیمبرتۆری ئیمبراتۆریه‌تی رۆمانیای پیرۆز.
1872: سێر نۆرمان ئینجیل، سیاسه‌تمه‌دار و ئه‌دیبی ئینگلیزی و وه‌رگری خه‌ڵاتی نۆبڵی ئاشتی ساڵی 1933ز.
1891: هنری میله‌ر، نوسه‌ری ئه‌مریكی.
1893: ماو تسی تۆنگ، سه‌ركرده‌ی حزبی شیوعی چینی.
1909: ئۆلدریچ نییدلی، یاریزانی تۆپی پێی چیكۆسلۆفاكی.
1921: كه‌مال شه‌ناوی، ئه‌كته‌ری میسری.
1924: ئیلی كوهین، سیخوڕی ئیسرائیلی.
1934: به‌دره‌دین جمجوم، ئه‌كته‌ری میسری.
1937: جون هورتون كونوای، زانای بیركاری به‌ریتانی.
1940: د.ئیدوارد بریسكوت، ئابوریناسی ئه‌مریكی و وه‌رگری خه‌ڵاتی نۆبڵ له‌ زانسته‌ ئابووریه‌كان له‌ ساڵی 2004ز.
1947: عاتف ته‌یب، ده‌رهێنه‌ری میسری.
1949: خۆزیه‌ راموس هورتا، سه‌رۆكی دووه‌می ته‌یموری خۆرهه‌ڵات و وه‌رگری خه‌ڵاتی نۆبڵی ئاشتی ساڵی 1996ز.
1950: راجه‌ په‌روێز ئه‌شره‌ف، سه‌ره‌ك وه‌یرانی پاكستان.
1953: تۆماس هندریك ئیلفیس، سه‌رۆكی چواره‌می ئیستونیا.
1961: فادیه‌ عه‌بدولغه‌نی، ژنه‌ ئه‌كته‌ری میسری.
1975: به‌در جومعه‌، گۆڵچی تۆپی پێی كوێتی.
1975: مارسیلۆ ریوس، یاریزانی تۆپی لێدانی چیلی.
1975: ئه‌سعه‌د زه‌هرانی، ئه‌كته‌ری سعودی.
1976: براد سوایل، ئه‌كته‌ری كه‌نه‌دی.
1979: كریس دوتری، گۆرانیبێژ و ژه‌نیاری ئه‌مریكی.
1979: فابیان كارینی، یاریزانی تۆپی پێی ئۆرۆگوای.
1979: غاده‌ ره‌جه‌ب، ژنه‌ گۆرانیبێژ و ئه‌كته‌ری میسری.
1990: ئارون رامزی، یاریزانی تۆپی پێی ویلزی.

وه‌فات
1530: ئیمبراتۆر زه‌هیره‌دین بابر، دامه‌زرێنه‌ری ئیمبراتۆریه‌تی مه‌غۆلی هیندو ئیمبراتۆری یه‌كه‌م.
1869: د. جان لویس ماری بوازوی، پزیشك و زانای فیزیا و ئه‌ندامه‌كانی له‌ش، فه‌ره‌نسی.
1972: هاری ترومان، سه‌رۆكی سی و سێهه‌می ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتووه‌كان.
1974: فه‌رید ئه‌تره‌ش، گۆرانیبێژی سوری/ میسری.
2000: جیسون روباردس، ئه‌كته‌ری ئه‌مریكی.
2003: یوشیو شیرای، یاریزانی مشته‌كۆڵه‌ی یابانی.
2006: جیرارد فۆرد، سه‌رۆكی سی و هه‌شته‌می ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتووه‌كانی ئه‌مریكا.

جه‌ژن و بۆنه‌كان
رۆژی سنودوقه‌كان له‌ شانشینی یه‌كگرتوو و وڵاتانی كۆمۆنوێلس.

PUKMEDIA ئا/ حسێن هه‌ڵه‌بجه‌یی