ئەمڕۆ لەمێژوودا

ئەمڕۆ لەمێژوودا

رووداوەكان
1792: دانانی بەردی بناغەی كۆشكی سپی لە ویلایەتە یەكگرتووەكان تا ببێتە بارەگایەكی هەمیشەیی سەرۆكی ئەمریكا.
1812: روودانی شەڕی بەرزاییەكانی كوینزتۆن، یەكەم شەڕی گەورە لە جەنگی 1812ز ی نێوان هێزەكانی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا لە لایەك و هێزەكانی ئیمبراتۆریەتی بەریتانی لە لایەكی تر، و بە سەركەوتنی سوپای بەریتانیا كۆتایی هات.
1837: هێزەكانی فەرەنسە توانیان بچنە ناو شاری قوستەنتینیەی جەزائیر دوای تێپەڕبوونی زیاتر لە حەوت ساڵ بەسەر سەرەتای داگیركردنی فەرەنسی.
1881: زیندوكردنەوەی زمانی عیبری دوای ئەوەی (یعازر بن یەهودا) و هاوڕێكانی رازیی بوون كە بە زۆر لەقسەكردنەكانیاندا بەكاری بهێنن.
1909: راپەڕاندنی فەرمانی لەسێدارەدان  بەسەر دەسەڵاتدار (فرانسیسك فیریر) لە بەرشەلۆنە دوای رووداوەكانی هەفتەی كارەساتبار.
1911: هیزەكانی ئیتاڵیا دەستیان كرد بە دابەزین بۆ كەنارەكانی لیبیا لە سەرەتای هەڵمەتی وشكانی بە مەبەستی داگیركردنی لیبیا.
1923: گواستنەوەی پایتەختی توركیا بۆ شاری ئەنقەرە و ئەوەش لە بری ئەستەنبولی پایتەختی مێژوویی عوسمانیەكان.
1944: رێگا، پایتەختی لاتیفیا كەوتە دەست سوپای سوور.
1954: راگەیاندنی دامەزراندنی دەستەی یەكیەتی نیشتمانی لە بەحرەین، كە بزووتنەوەیەكی نیشتمانی رزگاریخواز بوو كە بەرەنگاری داگیركاری بەریتانی و كۆنەپەرستی خێڵایەتی بوویەوە.
1970: دروستكردنی وەزارەتی سائیب سەلام لە لوبنان، كە حكومەتی یەكەم بوو لە سەردەمی سەرۆك سلێمان فەرەنجیە.
1972: كەوتنەخوارەوەی فڕۆكەی گەشتی 571 ی چەكی ئاسمانی ئۆرۆگیانی لە شاخی ئەندیز، بەڵام توانرا رزگاربوان بدۆزرێنەوە دوای 72 رۆژ بەهۆی دابڕانیان لەسەر بەرزایی 3600مەتر لە شاخەكاندا.
1977: چوار فەلەستینی فڕۆكەیەكیان فڕاند لەجۆری لۆفتهانزای گەشتی 181 بەرەو سۆمال و داوای بەردانی 11 ئەندامیان كرد لە كۆمەڵەی سوپای سور.
1988: راگەیاندنی بردنەوەی ئەدیبی میسری (نەجیب مەحفوز) بە وەرگرتنی خەڵاتی نۆبڵی ئەدەبی ساڵی 1988ز.
1998: حكومەتی یوگوسلافیا رازیی بوو بە راپەڕاندنی بڕیاری ئەنجومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتی بە پێدانی ئۆتۆنۆمی بە هەرێمی كۆسۆڤۆ كە زۆربەیان ئەلبانین.
2002: لەشاری دیمەشق بۆ یەكەمینجار كۆڕێكی زانیاری لەسەر كورد گیرا، لە لایەن پارتی دیموكراتی پێشكەوتنخوازی كورد و ئاماژە بەوە درا كە 11%ی سوریا كوردە.
2002: رێكخراوی (قاعیدە) رایگەیاند كە سەركردەیەكی گەورەی لە ناوچەی كشمیر كوژراوە، بە ناوی (ئەبو بیلال كوردی) كە ناوی (محەمەد غەریب)ە و خەڵكی كوردستانە.
2004: لە تەلاری پەرلەمان كۆنفرانسی جینۆساید و تاوانەكانی رژێم لەكوردستان بەڕێوەچوو.
2004: لەیلا زانا خەڵاتی (ساخارۆف)ی وەرگرت.
2004: لە گوندی حەترەی سەر بە پارێزگای كەركوك گۆڕێكی بەكۆمەڵ دۆزرایەوە كە تەرمی 300 كەسی تێدابوو.
2010: ئاشكرا كرا كە لە یەدەكی گۆگردا عیراق یەكەمە.
2012: تەقەكرا لە سەرۆكی مۆریتانیا (محەمەد وەلەد عەبدولعەزیز) و پاشان لە نەخۆشخانەی سەربازی لە نەواكشوت بۆ چارەسەركردن گوازرایەوە بۆ فەرەنسا.

لەدایكبوون
1805: ماه شەرەف ئەردەڵانی، نوسەر و شاعیر و مێژوونوسی بەناوبانگی كورد، ناسراو بە مەستورەی كوردستانی.و هەروەها دەوترێت لە 17/10 لەدایك بووە.
1895: جەمال جورسیل، سەرۆكی توركیا.
1899: فوئاد شەفیق، ئەكتەری میسری.
1925: مارگرێت تاچەر، سەرۆك وەزیرانی شانشینی یەكگرتوو.
1931: ریموند كوبا، یاریزانی تۆپی پێی فەرەنسی.
1934: جاك كولفین، ئەكتەری ئەمریكی.
1943: سیگفیرد كیرسچین، دادوەری تۆپی پێی ئەڵمانی.
1945: دیزی بوترس، سەرۆكی سورینام.
1948: نەسرەت فەتح عەلی خان، گۆرانیبێژ و مۆسیقاری پاكستانی.
1964: عیماد عەكاری، ئەكتەری كوێتی.
1964: هودا خەتیب، ژنە ئەكتەری ئیماراتی.
1967: كایت والش، ژنە ئەكتەری ئەمریكی.
1969: عومەر تیترادزە، یاریزانی تۆپی پێی روسی.
1971: ساشا بارون كوهین، ئەكتەری ئینگلیزی.
1972: فوئاد ئەنوەر، یاریزانی تۆپی پێی سعودی.
1979: ویس براون، یاریزانی تۆپی پێی ئینگلیزی.
1980: دوررە، ژنە ئەكتەری تونسی.
1980: ئاشانتی، ژنە گۆرانیبێژی ئەمریكی.
1980: سكوت باركەر، یاریزانی تۆپی پێی ئینگلیزی.
1986: گابرییل ئەگبونلاهور، یاریزانی تۆپی پێی ئوسترالی.

وەفات
54: كلۆدیۆس، ئیمبراتۆری رۆمانی.
1812: ئیسحاق بروك، مێجەر جەنەرال لە سوپای ئیمبراتۆریەتی بەریتانی.
1825: ماكسیمیلیان جۆزیفی یەكەم، مەلیكی ئەڵمانیا.
1919: كارل گیلیروب، شاعیری دانیماركی و وەرگری خەڵاتی نۆبڵی ئەدەبی ساڵی 1917ز.
1951: م. جەمیل سائیب، نوسەر و رۆژنامەنوس
1968: بی بینادیرت، ژنە ئەكتەری ئەمریكی.
1973: ئەلبرت ماندلەر، عەسكەرتاری ئیسرائیلی.
1983: عەلی ئیبراهیم ئەحمەد، سەرۆك عەشیرەتی مامەسێنی، ناسراو بە ئاغای سەرگەران بە كارەساتی ئۆتۆمبێل.
1987: والتەر براتین، زانای فیزیای ئەمیركی و وەرگری خەڵاتی نۆبڵی فیزیای ساڵی 1956ز.
1990: لی دوك سو، سیاسەتمەدار و عەسكەرتاری ڤیەتنامی و وەرگری خەڵاتی نۆبڵی ئاشتی ساڵی 1973ز.
1995: عەلی فایەق زەغلول، راگەیاندكاری میسری.
2003: برترام بروكهاوس، زانای فیزیای كەنەدی و وەرگری خەڵاتی نۆبڵی فیزیای ساڵی 1994ز.
2007: فاتمە موسا، ژنە ئەكادیمی و رەخنەگر و وەرگێڕی میسری.

جەژن و بۆنەكان
جەژنی قەدیس ئیدواردی دانپیانراو لە كاسۆلیكی.

PUKMEDIA ئا.. حسێن هەڵەبجەیی