riklam

یه‌كێتی و دادی كۆمه‌ڵایه‌تی

بیروڕا 08:23 PM - 2021-05-30
.

.

له‌یادی دامه‌زراندنی یه‌كێتی دا به‌ گرنگی ده‌زانین هه‌ڵوێسته‌یه‌ك بكه‌ین له‌سه‌ر وه‌زیفه‌ و رۆڵی یه‌كێتی وه‌ك حزبێكی سه‌ره‌كی كۆردستان و عیراق كه‌ بۆ زیاتر له‌ 30 ساڵه‌  وه‌ك حیزبێكی سۆسیال دیموكراسی پێناسه‌ی خۆی كردووه‌ ، و سۆسیال دیموكراسیش له‌ كورترین پێناسه‌دا بریتیه‌ له‌ ره‌وتێكی سیاسی و كۆمه‌ڵایه‌تی میانڕه‌وی ریفۆرمخواز كه‌ به‌ ئامانجی به‌دیهێنانی دادی كۆمه‌ڵایه‌تی و خۆشگوزه‌رانی تێده‌كۆشێ.
ده‌بێت یه‌كێتی وه‌ك حزبێكی سۆسیال دیموكرات ناسنامه‌ی خۆی  له‌ هه‌رحزبێكی  تر  جیابكاته‌وه‌و سه‌ربه‌خۆ بێت له‌ بڕیار و پرسه‌ گرنگ و چاره‌نوسازه‌كاندا ، چونكه‌ ئامانج و ئامرازی حیزبی سۆسیال دیموكراس  جیاوازی ڕیشه‌یی هه‌یه‌ له‌گه‌ل ئه‌وانی تردا ، و له‌دۆخێكی ناهه‌مواری وه‌ك ئه‌مرۆی هه‌رێم دا یه‌كێتی ده‌بێت له‌ ئاست قوربانی دان و مێژووه‌كه‌ی بێت كه‌ به‌ ڕابه‌رایه‌تی مام جلال پڕیه‌تی له‌سه‌روه‌ری .
یه‌كێتی له‌دۆخێكی ناجێگیری سیاسی و یاسایی و ئابوری وه‌ك هه‌رێمدا ناتوانێت وه‌ك حزبێكی سۆسیال دیموكراسی هه‌نگاوبنێت و رۆڵی هه‌بێت له‌ به‌دیهێنانی دادی كۆمه‌ڵاتی و خۆشگوزه‌رانی گشتی دا، و ده‌بێت بیرمان نه‌چێت كه‌ ئامانجی سه‌ره‌كی سۆسیال دیموكراسی به‌دیهێنانی دادی كۆمه‌ڵایه‌تی و خۆشگوزه‌رانی خه‌لك و كه‌م كردنه‌وه‌ی ناهاوسه‌نگی ئابوری چینه‌كانی كۆمه‌ڵگایه‌ ، و  ( ی .ن . ك) له‌ پرۆگرامه‌گه‌یدا به‌ روونی ئه‌م ئامانجانه‌ی ده‌ستنیشان كردووه‌ ، و ده‌بێت سه‌رجه‌م هه‌وڵه‌كانی به‌م ئاراسته‌یه‌دا بێت .
دادی كۆمه‌ڵایه‌تی و هاوسه‌نگی ئابوری توێژه‌كانی كۆمه‌ڵگا ده‌بێت جێگه‌ی تركیزی سه‌رۆكایه‌تی یه‌كێتیو سه‌ركردایه‌تیه‌كه‌ی بێت ، و چونكه‌ حزبایه‌تی ده‌بێت بۆ جه‌ماوه‌ر بێت و به‌ئاراسته‌ی خزمه‌تی زۆرینه‌ی كۆمه‌لگا بێت له‌بری پشتگیری له‌ كه‌مینه‌یه‌كی به‌رپرس و بارزگانی مشه‌خۆر، یه‌كێتی ده‌بێت ئاراسته‌ی كاری بۆ خزمه‌تیزۆرینه‌ وسنووردانان بۆ هه‌وڵه‌كانی كه‌مینه‌یه‌كی بازرگان دابنێت ، چونكه‌ دواجار ئه‌وه‌ زۆرینه‌ی جه‌ماوه‌ره‌ كه‌ بڕیار ده‌دات كێ ده‌بێت به‌ حیزبی یه‌كه‌م و جڵه‌وی حوكمرانی  ده‌گرێته‌ده‌ست ، و هه‌ر زۆرینه‌یه‌ كه‌ وا ده‌كات خه‌باتی په‌رله‌مانی ئاراسته‌ دروسته‌كه‌ی وه‌ربگرێت و یاساكان له‌ خزمه‌تی دادی كۆمه‌ڵاتی ده‌ربچێنێت.
له‌یادی دامه‌زراندنی یه‌كێتی دا جێگه‌ی باسكردنه‌ كه‌ هه‌وڵه‌كانی هاوسه‌رۆكی یه‌كێتی ( لاهور شێخ جه‌نگی ) به‌رزبنرخێنرێت  كه‌ به‌ ئاراسته‌ی خزمه‌تی گشتی و راستكردنه‌وه‌ی ئه‌و سیاسه‌ته‌ نادروسته‌ی له‌ ساڵانی رابدروودا له‌ یه‌كێتی دا پیاده‌ده‌كرا ، و هاوخه‌م بوون له‌گه‌ڵ خه‌می كه‌س و كاری شهیدان له‌ پرسه‌ و بۆنه‌كانیاندا،  و  له‌ بواری خزمه‌تی جه‌ماوه‌ری دا ناوبراو   له‌كاتی گرنگو پێویست دا له‌ خه‌می خه‌ڵكی ناوچه‌كان دا بوو،  و به‌شێك له‌ ئه‌ركی حوكمه‌تی  له‌ ئه‌ستۆ گرت له‌ دابینكردنی مووچه‌ و پێداویستیه‌كانی نه‌خۆشخانه‌كانی تایبه‌ت به‌ كۆرۆنا ، ئه‌م جۆره‌هه‌وڵانه‌ هه‌ر كه‌س و حیزبێك بیكات ده‌بێت بنرخێنرێت وه‌ك پێزانین و پاڵنه‌رێك بۆ ئه‌وانی تر .
وه‌ك سه‌ره‌تا ووتمان ئامانجێكی سه‌ره‌كی  یه‌كێتی وه‌ك حزبێكی سۆسیال دیموكرات بریتیه‌ له‌ به‌دیهێنانی دادی كۆمه‌ڵایه‌تی و هاوسه‌نگی ئابوری و ژیان و گوزه‌رانی ناوچه‌كان و شاره‌كان و توێژه‌كان ، به‌دیهێنای ئه‌م ئامانجه‌ش كۆمه‌ڵێ ئامرازی هه‌یه‌ ، له‌وانه‌ :
یه‌كه‌م / خه‌باتی په‌رله‌مانی  و هه‌وڵدان بۆ دروستكردنی زۆرینه‌ی په‌رله‌مانی:
ئاشكرایه‌ كه‌ په‌رله‌مان وه‌ك ده‌سه‌ڵاتیكی سه‌ره‌كی رۆلی به‌رچاوی هه‌یه‌ له‌ دارشتنی سیاسه‌ت و به‌رنامه‌ی حیزبه‌كان له‌ چواچێوه‌ی یاساكان دا ، و هه‌ر په‌رله‌مانه‌ له‌ رێگه‌ی یاساكانه‌وه‌ ماف ده‌به‌خشێ و پارێزگاری لێ ده‌كات ، و دواجار هه‌ر ئه‌م ده‌سه‌لاته‌یه‌ حكومه‌ت دیاری ده‌كات و چاودێری ئه‌دائی ده‌كات ، ئه‌مه‌ رۆل و وه‌زیفه‌ی سه‌ره‌كی په‌رله‌مانه‌ ، و ده‌توانێت به‌جێبه‌جێ كردنی ئه‌م رۆڵه‌ی كه‌ هه‌یه‌تی دادی كۆمه‌لاتی به‌دیبێنێت و  و كۆمه‌ڵگایه‌كی خۆشگوزه‌ران و ژینگه‌یه‌كی ئازاد بۆ مماره‌سه‌كردنی ماف و ئازادیه‌كان فه‌راهه‌م بكات ، به‌ڵام پرسیاره‌ جدیه‌كه‌ ئه‌وه‌یه‌ ئایا یه‌كێتی توانیویه‌تی له‌ خه‌باتی په‌رله‌مانی دا سه‌ركه‌وتوبێت  به‌ئاراسته‌ی به‌دیهێینانی ئامانجه‌كانی ؟ ئه‌گه‌ر زانستیانه‌ ووردبینه‌وه‌ ده‌توانین وه‌ڵامه‌كه‌مان نه‌خێر بێت، و یه‌كێتی هه‌رچه‌نده‌ له‌م خووله‌دا پۆستی سه‌رۆكی په‌رله‌مانی به‌ده‌سته‌وه‌یه‌ به‌ڵام له‌ ئاراسته‌كردنی كۆبوونه‌وه‌كان و سیاسه‌تی یاسادانان  و جێبه‌جێكردنی ئه‌ركه‌كانی دا به‌ئاراسته‌ی دادی كۆمه‌لایه‌تی سیاسه‌تی یه‌كێتی فه‌رامۆش كراوه‌  و له‌ پێناو پاراستی ده‌ستكه‌وته‌ كه‌سییكان دا ده‌ستكه‌وتی گشتی و خه‌می خه‌لك پشتگوێ خراوه‌ ، ئه‌مه‌ش خاڵێكه‌ ده‌بێت سه‌رۆكایه‌تی یه‌كێتی و سه‌ركردایه‌تییكه‌ی هه‌ڵوێسته‌ی جدی له‌سه‌ر بكه‌ن و هه‌وڵی راستكردنه‌وه‌ی بده‌ن له‌ خووله‌كانی داهاتوودا به‌هه‌وڵدان بۆ دروستكردنی زۆرینه‌ی په‌رله‌مانی و به‌‌هێزی نوێنه‌ره‌كانی، له‌گه‌ڵ ئه‌مه‌ش دا بۆچوونی به‌شێك له‌ نوێنه‌رانی یه‌كێتی له‌ په‌رله‌مان جێگه‌ی نرخاندنه‌ .
دووه‌م / په‌یره‌وكردنی سیسته‌می لامه‌ركه‌زی  :
په‌یره‌وكردنی ئه‌م جۆره‌ سیسته‌می كارگێڕی خالێكی گرنگه‌ و ئامرازێكی سه‌ره‌كییه‌ له‌ به‌دیهێنانی دادی كۆمه‌ڵایه‌تی ئه‌مه‌ش له‌ رێگه‌ی پداانی ده‌سه‌لات به‌ ئه‌نجومه‌نه‌ خۆجییه‌كانو پێشكه‌ش كردنی خزمه‌تگوزاریه‌ گشتیه‌كان به‌ هاوڵاتیان له‌سه‌ر بنه‌مای دادپه‌وروه‌ی ، و له‌م خاله‌دا یه‌كێتی هێشتا له‌ خه‌باتتدایه‌ و به‌هیواین سووربێت له‌ به‌دیهێنانی چونكه‌ به‌سوودی گشتی ده‌شكێته‌وه‌ و هاوسه‌نگی بۆ خزمه‌تگوزاری ناوچه‌كان ده‌گێرێته‌وه‌ له‌ بنه‌ره‌تدا، ئه‌مه‌ش گرنگیه‌كه‌ی زیاتر له‌م قۆناغه‌دا ده‌رده‌كه‌وێت كه‌ ده‌سه‌ڵاتی  تیمی یه‌كێتی له‌ حكومه‌ت وه‌ك پێویست نیه‌ و زیاتر په‌یره‌وكه‌رانی بریاره‌كانی حیزبی حكومرانن  و ئاشكرایه‌ كه‌ بریاره‌كانی  ئه‌م كابینه‌ وه‌زارییه‌ش سه‌رچاوه‌ی سه‌ره‌كی نادادی كۆمه‌ڵاتی و نه‌هامه‌تییه‌كانی كۆمه‌ڵانی خه‌لكن ، بۆیه‌ پێویسته‌ یه‌كێتی له‌م رووه‌وه‌ بیر له‌ خۆرێكخستنه‌وه‌ بكاته‌وه‌.
سێیه‌م/ سه‌ربه‌خۆی دادگا و سه‌روه‌ری یاسا :
بێگوومان دادی كۆمه‌ڵاتی به‌دی نایه‌ت ئه‌گه‌ر سه‌ربه‌خۆی دادگا و سه‌روه‌ری یاسا به‌رقه‌رار نه‌بیت ، ئه‌گه‌ر په‌رله‌مان كاری پاراستی یاسایی مافه‌كان بێت ، ده‌سه‌ڵاتی دادوه‌ری ئه‌ركه‌كه‌ی بریتیه‌یه‌ له‌ پاراستنی دادوه‌ری مافه‌كان ، ئه‌م پاراستنه‌ش به‌وه‌ به‌دیدێت دادگاكان ته‌نها له‌ژێر چه‌تری یاسادا كاربكه‌ن ، له‌  هه‌رێم دا به‌گشتی دادگاكان له‌ ژێر پرسیاردان ، به‌ڵام له‌ كه‌یسیی رۆژنامه‌نووسانی بادینان و سزادانیان به‌ پێچه‌وانه‌ی سه‌رجه‌م یاسا نێوخۆیی و نێوده‌وڵه‌تیه‌كان  زیاتر و قورستر پرسیاری له‌سه‌ر رۆڵی دادگاكان له‌ پاراستنی مافه‌كاندا دروست كرد، له‌م خاڵه‌دا ده‌كرێ بڵێین هاوسه‌رۆكی یه‌كێتی به‌ جدی هاوسۆز و پشتیوانی مافی سزادراوان و به‌ فه‌رمی له‌ ئاستی نێوخۆیی و نێوده‌ڵه‌تی دا جه‌ختی له‌ پاراستینی ماف و ئازادییه‌كان و و سه‌ربه‌خۆی دادگا ده‌كرده‌وه‌ هاوته‌رریب له‌گه‌ڵ هه‌ڵوێستی نوێنه‌رایه‌تی و كۆنسوولخانه‌ی ووڵاتانی وه‌ك امریكا و فرنسا و بریتانیا و المانیا  ...، ئه‌م هه‌نگاوه‌ به‌ هه‌ر پاساوێك بێت جێگه‌ی نرخاندن وستایشه‌ و ده‌بێت پشتیوانی هه‌موو جۆره‌ هه‌ولێك بین كه‌ به‌ ئاراسته‌ی پاراستنی ماف و ئازادییه‌كان و سه‌ربه‌خۆی دادوه‌ری هه‌ناگاوبنێ .
چواره‌م / شه‌فافی له‌ داهات و رێكخستنه‌وه‌ی باج:
 سه‌رچاوه‌ی سه‌ره‌كی بۆ به‌دیهێنای دادی كۆمه‌ڵاتی و ئابوری داهاته‌كانه‌ ، بۆیه‌ ده‌بێت یه‌كێتی هه‌وڵه‌كانی له‌م رووه‌وه‌ چڕبكاته‌وه‌ و له‌ پرۆژه‌ یاسای بودجه‌دا سیاسه‌تی  حیزبی سۆسیال دیموكرات په‌یره‌و بكات ، پاشان سیاسه‌تی سه‌پاندنی باج و جۆره‌كانی و رێژه‌كانی بابه‌تێكی گرنگی سۆسیال دیموكراته‌كانه‌ و ده‌بێت یه‌كێتی  رێگر بێت له‌و پاشاگه‌ردانیه‌ی كه‌ له‌ سه‌پاندن و وه‌رگرتنی به‌جه‌كاندا هه‌یه‌ به‌ بێ یاسا  به‌لام دیسان ئه‌م خاله‌ش ده‌گه‌رێته‌وه‌ بۆ رۆڵ و توانای یه‌كێتی له‌ په‌رله‌مان دا كه‌ له‌ سه‌ره‌وه‌ ئاماژه‌ی پێدرا .
پێنجه‌م / دانانی كه‌سی پسپۆر و شیاو پاك بۆ سێكته‌ره‌ جیاوازه‌كان :
 ئه‌مه‌ش رۆڵێكی به‌رچاوی ده‌بێت له‌ راستكردنه‌وه‌ی ئه‌و دۆخه‌ شێواوه‌ی هه‌رێمی تێدایه‌ و یه‌كێتیش به‌شێك له‌ به‌رپرسیارێتیه‌كه‌ی له‌ ئه‌ستۆدایه‌ ، راسته‌ ئه‌ركه‌كان و مافه‌كان به‌ یاسا دیاریده‌كرێن به‌ڵام له‌ بواری جێبه‌جێكردن دا كه‌سی شیاو و پسۆر له‌ بواره‌ جیاوازه‌كان دا كاریگه‌ری به‌رچاوی ده‌بێت بۆ خزمه‌تی گشتی و به‌دیهێنای دادی كۆمه‌ڵایه‌تی ، و له‌هه‌مان كات خۆبێبه‌ری كردن له‌ هه‌ر كادر و به‌رپرسێكی حكومی و حزبی كه‌ به‌تاوانی گه‌نده‌ڵی و خراپبه‌كارهێنانی‌ ده‌سه‌ڵات تێوه‌ده‌گلی .
 ئه‌م بابه‌ته‌ باسی زۆر هه‌ڵده‌گرێت و بۆئه‌وه‌ی درێژی نه‌كه‌ینه‌وه‌ و خوێنه‌ر تاقه‌تی خوێندنه‌وه‌ی هه‌بێت  كۆتای پێدێنین و دووپاتی ده‌كه‌ینه‌وه‌ كه‌  ئه‌وه‌ی له‌سه‌ره‌وه‌ ئاماژه‌ی پێدرا كۆمه‌ڵه‌ فاكته‌رێكن په‌یره‌وكردنیان به‌ سوودی یه‌كێتی و سوودی گشتی ده‌شكێته‌وه‌ و  هۆكار ده‌بێت بۆ گه‌ڕانه‌وه‌ی یه‌كێتی بۆسه‌ر رێگا راسته‌كه‌ی سۆسیال دیموكرات و دادی كۆمه‌ڵایه‌تی  و  دواجار به‌ده‌ستهێنای متمانه‌ی زۆرینه‌ی توێژه‌كانی كۆمه‌ڵگا .


رێبوار محه‌مه‌د ساڵح / مامۆستای زانكۆ


PUKmedia تایبه‌ت

زۆرترین خوێنراو

هەواڵەکان دەنێرین بۆ مۆبایلەکانتان

ئەپڵیکەیشنی

app دابەزێنە

Play store app store app
The News In Your Pocket