riklam

له‌فرۆشتنی چه‌كدا چـین ململانێی ئه‌مریكاو روسیا ده‌كات

تەکنەلۆجیا 07:25 PM - 2015-03-23
ئه‌مریكا یه‌كه‌مه‌

ئه‌مریكا یه‌كه‌مه‌

به‌سه‌رنجدان له‌راپۆرت و لێكۆڵینه‌وه‌كان له‌بواری بازرگانی كردن به‌چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نی له‌جیهاندا ده‌ركه‌وتووه‌ كه‌ هه‌ڵگرساندنی جه‌نگ دژی گرووپه‌ تیرۆرستییه‌كانی وه‌كو داعش و بۆكۆ حه‌رام و هاوشێوه‌كانیان بوه‌ته‌ هۆی به‌رزبوونه‌وه‌ی رێژه‌یه‌كی به‌رچاو له‌بازرگانی كردن به‌چه‌ك و كه‌لوپه‌لی سه‌ربازیه‌وه‌ له‌چاو ساڵانی تردا.

به‌پێی راپۆرتێكی په‌یمانگای ستۆكهۆڵمی نێوده‌وڵه‌تی بۆ چه‌سپاندنی ئاشتی ده‌ركه‌وتووه‌، قه‌باره‌ی ئاڵوگۆڕ و بازرگانیكردن به‌چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نییه‌وه‌ له‌ساڵانی 2010 بۆ 2014 له‌جیهاندا زیادی كردووه‌ به‌رێژه‌ی له‌ 16% به‌ به‌راورد به‌ ساڵانی 2005 بۆ 2009 .

به‌پێی ئه‌و راپۆرته‌ ته‌ئكید كراوه‌ته‌وه‌ كه‌ ویلایه‌ته‌ یه‌گكرتووه‌كانی ئه‌مریكا له‌ به‌رهه‌مهێنان و هه‌نارده‌كردنی چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نی نوێ ریزبه‌ندی یه‌كه‌می گرتووه‌، كه‌له‌م ساڵانه‌ی دوایدا هه‌نارده‌كردنی چه‌كی بۆ وڵاتان به‌رێژه‌ی له‌ 23% زیادكردووه‌، ئه‌م رێژه‌یه‌ی ناردنی چه‌كیش به‌ له‌ 31% ی ناردنی چه‌كی هه‌موو جیهان داده‌نرێت.

هه‌روه‌ها روسیا ته‌نیا پارێزگاری كردووه‌ له‌پله‌ی دووه‌می خۆی هه‌رچه‌نده‌ توانیوێتی  به‌رێژه‌یه‌كی به‌رچاو هه‌نارده‌كردنی چه‌ك به‌رزبكاته‌وه‌و له‌م پێنج ساڵه‌ی دوایدا به‌رێژه‌ی له‌ 37% چه‌ك هه‌نارده‌ بكات ئه‌مه‌ش ده‌كاته‌ له‌ 27% ی هه‌نارده‌ی چه‌كی هه‌موو جیهان.

له‌م نێوه‌نده‌دا وڵاتی چین توانیویه‌تی له‌ ریزبه‌ندیه‌كه‌دا بێته‌ پێشه‌وه‌و بگاته‌ پله‌ی سێیه‌م ئه‌مه‌ش دوای ئه‌وه‌ی هه‌نارده‌كردنی چه‌كی بۆ ده‌ره‌وه‌ی وڵات گه‌یشتۆته‌ له‌ 43% به‌ڵام به‌م رێژه‌یه‌شه‌وه‌ هێشتا نه‌گه‌یشتۆته‌ ئاستی ئه‌مریكاو روسیا، جیاوازیه‌كه‌ به‌راده‌یه‌كی زۆره‌.

سه‌باره‌ت به‌ وڵاتانی رۆژهه‌ڵاتی ناوه‌ڕاستیش له‌راپۆرته‌كه‌دا ئاماژه‌دراوه‌ به‌وڵاتانی كه‌نداو كه‌ گه‌وره‌ترین بازاڕی كڕینی چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نین له‌م ساڵانه‌ی دوایدا، له‌ 54% ی به‌رهه‌می هه‌نارده‌ی چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نی وڵاتانی ئه‌مریكا ئه‌وروپا ده‌كڕن، ئاماژه‌ی به‌وه‌شكردوه‌ كه‌ هاورده‌كردن و كڕینی چه‌ك له‌ لایه‌ن (ئه‌نجومه‌نی وڵاتانی كه‌نداو) له‌چاو پێنج ساڵی رابردوودا به‌رێژه‌ی له‌ 71% زیادی كردووه‌.

له‌راپۆرته‌كه‌دا هاتووه‌ وڵاتی سعودیه‌ دووه‌م گه‌وره‌ترین كڕیاری چه‌كه‌ له‌سه‌ر ئاستی جیهان.

پیته‌ر وێزمان لێكۆڵه‌ر له‌بواری سه‌ربازی ده‌ڵێت: به‌پشت به‌ستن به‌ به‌رهه‌مهێنانی چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نی ئه‌مریكاو ئه‌وروپا، وڵاتانی ئه‌ندام له‌(ئه‌نجومه‌نی وڵاتانی كه‌نداو) ده‌توانن په‌ره‌ به‌ سوپاكانیان بده‌ن و توانای سه‌ربازی وڵاته‌كانیان له‌رووی چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نی و كه‌لوپه‌لی سه‌ربازی به‌رزبكه‌نه‌وه‌، روونیشی ده‌كاته‌وه‌ كه‌ عیراق و میسرو ئیسرائیل و توركیا یه‌كێك ده‌بن له‌گه‌وره‌ترین كڕیاری چه‌ك له‌م ساڵانه‌ی داهاتوودا.

راپۆرته‌كه‌ سه‌رنج راده‌كێشێ بۆ وڵاته‌ ئه‌فریقیه‌كان كه‌ تێیدا به‌رێژه‌ی له‌ 45% كرینی چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نی زیادیكردووه‌ له‌م ساڵانه‌ی كۆتایدا، وڵاتی جه‌زائیر پله‌ی یه‌كه‌می گرتووه‌ له‌كڕینی چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نی به‌دوای ئه‌ویشدا هه‌ریه‌ك له‌وڵاتانی مه‌غریب و نایجیریاو كامیرۆن زیاترینی ئه‌و وڵاتانه‌ن له‌ كرینی چه‌كدا، ئه‌ویش به‌هۆی دروستبوونی چه‌ند گروپێكی تیرۆرستی دیارترینیان گروپی تیرۆرستی بۆكۆ حه‌رامه‌.


له‌راپۆرته‌كه‌دا ئاماژه‌ به‌ عیراق كراوه‌ كه‌تێیدا له‌ساڵی 2014دا چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نی له‌چه‌ندین وڵات كڕیوه‌ له‌نێوانیان ئێران روسیاو ویلایه‌ته‌ یه‌گكرتوه‌كانی ئه‌مریكا، ئه‌مه‌ش بۆ به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی رێكخراوی تیرۆرستی داعش كه‌ ده‌ستیگرتووه‌ به‌سه‌ر ناوچه‌یه‌كی به‌رفراوان له‌ سوریاو عیراق.

PUKmedia –سه‌رچاوه‌ CNN

و/ محه‌مه‌د به‌كر

ئەمانەش ببینە

زۆرترین خوێنراو

هەواڵەکان دەنێرین بۆ مۆبایلەکانتان

ئەپڵیکەیشنی

app دابەزێنە

Play store app store app
The News In Your Pocket