ئه‌مڕۆ له‌مێژوودا

24 نۆڤه‌مبه‌ر

رووداوه‌كان:
1935: ده‌رچوونی یه‌كه‌م ژماره‌ی رۆژنامه‌ی (رووناكی) له‌ هه‌ولێر.
1953:  ده‌رچونی بڕیاری ئه‌نجومه‌نی ئاسایشی نێوده‌وڵه‌تی ژماره‌ 1010 كه‌ ئیدانه‌ی ئیسرائیلی كرد به‌هۆی ئه‌و قه‌سابخانه‌وه‌ كه‌ له‌ گوندی (قبیه‌)ی نزیك شاری (به‌یت له‌حم) ئه‌نجامیدا.
1961: به‌رزكردنه‌وی ئاڵای نوێی كوێت.
1963: تیرۆركردنی (لی هارفی ئوزوالد) كه‌ تۆمه‌تبار بوو به‌ كوشتنی سه‌رۆكی ئه‌مریكی (جۆن كینیدی).
1965: شیچخ سوباح سالم سوباح له‌ كویچت فه‌رمانڕه‌وایی گرته‌ ده‌ست له‌ دوای براكه‌ی شێخ عه‌بدوڵا سالم سوباح.
1965: مۆبۆتۆ سیسیسیكۆ له‌ كۆنگۆ ده‌سه‌ڵاتی گرته‌ ده‌ست و ناوه‌كه‌شی گۆرشی بۆ زائیر.
1989: هه‌ڵبژاردنی ئیلیاس هه‌راویبه‌ سه‌ركۆماری لوبنان دوای دوو رۆژ له‌ تیرۆركردنی سه‌رۆك (رینیه‌ موعه‌وه‌ز).
1989: تیرۆركردنی عه‌بدڵا عه‌زام به‌هۆی بۆمبڕێژكردنی ئۆتۆمبیله‌كه‌ی له‌ كاتی رۆشتنی بۆ نوێژی هه‌ینی له‌ پاكستان.
1994: تا 25/11 به‌ستنی كۆنفرانسی كوردناسی له‌ مۆسكۆی پایته‌ختی سۆڤیه‌ت.
1993: تیرۆركردنی(عیماد عقل) یه‌كیچك له‌سه‌ركرده‌ دیاره‌كانی بزووتنه‌وه‌ی حه‌ماس به‌ حه‌فتا گولله‌.
1998: سه‌ركرده‌ی سوپای لوبنانی (عماد ئیمیل له‌حود) ده‌سه‌ڵاتی له‌ لوبنان گرته‌ده‌ست و بوو به‌ سه‌ركۆمار له‌ دوای سه‌رۆك (ئیلیاس هه‌راوی).
1998: سه‌رۆكی ده‌سه‌لاتی فه‌له‌ستینی یاسر عه‌ره‌فات فڕۆكه‌خانه‌ی غه‌ززه‌ی نێوده‌وڵه‌تی كرده‌وه‌، و یه‌كه‌مین فڕۆكه‌ی نه‌فه‌رهه‌ڵگریش له‌ میسره‌وه‌ گه‌شته‌ ئه‌وی.
2001: تیرۆركردنی مه‌حمود ئه‌بو هنود یه‌كێك له‌ سه‌ركرده‌كانی باڵی سه‌ربازی بزووتنه‌وه‌ی حه‌ماس.
به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ی (په‌كه‌كه‌) له‌ لایه‌ن حكومه‌تی توركیاوه‌ له‌ ساڵی 2004ز تا ئێستا نزیكه‌ی 300 ملیار دۆلار زیانی به‌ توركیا گه‌یاندووه‌.
2007: سه‌رۆك كۆماری لوبنانی ئه‌میل لحود كه‌ ویلایه‌ته‌كه‌ی ته‌واو بووبوو كۆشكی به‌عبه‌دای جێهێشت له‌ ئاهه‌نگێكی خواحافیزی فه‌رمیدا له‌ سه‌ره‌تای ئه‌و رۆژه‌دا و وتی ئێستا ویژدانم زۆر ئاسووده‌یه‌.
2007: هه‌ڵبژاردنی گشتی له‌ ئیسرائیل بووه‌ هۆی هه‌ره‌سهێنانی سه‌ره‌ك وه‌زیران جۆن هاوارد و بردنه‌وه‌ی ركاه‌به‌ركه‌ی (كیفن رود).
2013: مۆركردنی رێكه‌وتننامه‌ی كاتی له‌ نێوان ئێران و كۆمه‌ڵه‌ی 5+1 كه‌ په‌یوه‌ستداربوو به‌ به‌رنامه‌ی ئه‌تۆمی ئێرانه‌وه‌.
2013: دوای هه‌لایسانی په‌یوه‌ندی نی,ان توركیا و میسر، میسر باڵیۆزی توركیای له‌ قاهیره‌ ده‌ركرد و توركیاش به‌ ده‌ركردنی باڵیۆزی میسر له‌ ئه‌نقه‌ره‌ وه‌لامی دایه‌وه‌.
2013: به‌رزبوونه‌وه‌ی حاڵه‌ته‌كانی وه‌فات له‌ سعودیه‌ به‌هۆی ڤایرۆسی 0كورۆنا) كه‌ گه‌شته‌ 55 كه‌س له‌ 130 توشبوو.

له‌دایكبوون:
1632: باروخ سبینوزا، فه‌یسله‌سوفی هیندی.
1655: مه‌لیك كارلی یانزه‌هه‌م، مه‌لیكی سوید.
1784: زكاری تایلور، سه‌رۆكی دوانزه‌هه‌می ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتووه‌كان.
1849: فرانسیس هودسون برنیت، ژنه‌ نوسه‌ری ئینگلیزی.
1876: هیدیو نوگوچی، زانای زینده‌وه‌رزانی وردی یابانی.
1884: یستحاق بن ته‌سفی، سه‌رۆكی ده‌ووه‌می ئیسرائیل.
1888: دیل كارنیجی، نوسه‌ری ئه‌مریكی.
1913: ئه‌بولحه‌سنی نه‌ده‌وه‌ی، بیریاری هیندی.
1925: سیمۆن فان دیر میر، زانای فیزیای هۆڵه‌ندی و وه‌رگری خه‌ڵاتی نۆبڵی فیزیای ساڵی 1984ز.
1926: تسونج لی، زانای فیزیای ئه‌مریكی و وه‌رگری خه‌ڵاتی نۆبڵی فیزیای ساڵی 1957ز.
1933: ره‌شوان ره‌فیق، ئه‌كته‌ری میسری.
1935: ئه‌میر خه‌لیفه‌ بن سه‌لمان ئال خه‌لیفه‌، سه‌ره‌ك وه‌زیرانی به‌حره‌ین.
1940: شه‌عبان حسێن، ئه‌كته‌ری میسری.
1946: میرفه‌ت ئه‌مین، ژنه‌ ئه‌كته‌ری میسری.
1955: نه‌جیب میقاتی، سه‌ره‌ك وه‌زیرانی ولوبنان.
1961: ئه‌رونداتی روی، ژنه‌ نوسه‌ری هیندی.
1966: سۆزان نه‌جمه‌دین، ژنه‌ ئه‌كته‌ری سوری.
1977: كولن هانكس، ئه‌كته‌ری ئه‌مریكی.
1978: كاسرین هیگل، ژنه‌ ئه‌كته‌ری ئه‌مریكی.
1983: دین ئه‌شتونی، یاریزانی تۆپی پێی ئینگلیزی.

وه‌فات:
654: ئیمبراتۆر كوتوكو، ئیمبراتۆری سی و شه‌شه‌می یابان.
1572: جون نوكس، چاكسازی ئاینی ئوسكوتله‌ندی.
1848: ویلیام لامپ، سه‌ره‌ك وه‌زیرانی شانشینی یه‌كگرنوو.
1870: لوتریامون، شاعیری فه‌ره‌نسی.
1898: سیۆدۆر ئه‌دیسۆن، داهینه‌ری ئه‌مریكی و كوڕی سێیه‌می زانای به‌ناوبانگ (ئه‌دیسۆن).
1929: جۆرج كلیمسۆ، سه‌ره‌ك وه‌زیرانی فه‌ ره‌نسه‌.
1958: رۆبه‌رت سیسیل، سیاسه‌تمه‌دار و پارێزه‌ری به‌ریتانی و وه‌رگری خه‌ڵاتی ۆنبڵی ئاشتی ساڵی 1937ز.
1960: ئه‌حمه‌د به‌گی بابان، كه‌سایه‌تی ناوداری كورد له‌ شاری سلێمانی.
1963: لی هارفی ئوزوالد، تۆمه‌تبار به‌ كوشتتنی سه‌رۆك جۆن كینیدی.
1965: شێخ عه‌بدوڵا سالم سوباح، ئه‌میری ده‌وڵه‌تی كوێت.
1980: مه‌حمود خه‌لیل حه‌سری، قورئان خوێنی به‌ناوبانگی میسری.
1989: عه‌بدولا عه‌زام و دوو كوڕی ، له‌ شاری پیشاوه‌ر له‌ پاكستان، یه‌كێك له‌ سه‌ركرده‌كانی ئه‌فغان له‌ كاتی جه‌نگی سۆڤیه‌ت بۆ سه‌ر ئه‌فغان.
1993: عیماد عقل، سه‌ركرده‌یه‌كی بزووتنه‌وه‌ی حه‌ماسی فه‌له‌ستینی.
2001: مه‌حمود ئه‌بو هنود، سه‌ركرده‌یه‌كی بزووتنه‌وه‌ی حه‌ماسی فه‌له‌ستینی.
2002: جون رولس، فه‌یله‌سوفی ئه‌مریكی.
2003: لوئه‌ی ئه‌تاسی، سه‌رۆكی سوریا.

جه‌ژن و بۆنه‌كان:
رۆژی په‌ره‌سه‌ندن.
رۆژی مامۆستا له‌ توركیا.

PUKmedia  ئا/ حسێن هه‌ڵه‌بجه‌یی